Powrót do słownika (kliknij aby powrócić)
Zapoznaj się z definicjami poniżej lub wybierz inną literę. Aby szybko znaleźć pojęcie użyj komendy “ctrl + f” lub opcji “znajdź” w swojej przeglądarce. Aktualnie w tej sekcji znajduje się 17 definicji.
Pojęcia (kliknij, aby wyświetlić definicję):
Jeden z dwóch rodzajów informacji geograficznej. Informują nas o wielkości lub natężeniu zjawiska, mogą także wskazywać jego zmienność w czasie oraz przestrzenne rozmieszczenie. Najczęściej obejmują duże zbiory informacji, w których nie jest istotne różnicowanie pojedynczych przypadków, ale statystyka całej zbiorowości.
Jeden z dwóch rodzajów informacji geograficznej. Informują nas wyłącznie o cechach zjawiska, często w sposób bardzo szczegółowy i wieloaspektowy. Mogą także informować o przestrzennym rozmieszczeniu. Z reguły obejmują pojedyncze, dobrze zbadane przypadki (np. Case Study), w którym szczegółowa specyfika zjawiska ma istotne znaczenie.
Dział geografii ludności (często traktowany jako wyodrębniona nauka), zajmujący się statystycznym opisem zmian w społeczeństwie. Obejmuje min ruch naturalny (przyrost naturalny i saldo migracji), strukturę społeczną (wiek, płeć, wyznanie, narodowość, przynależność etniczna, zawód), a także przestrzenne rozmieszczenie ludności i wzajemne oddziaływanie zjawisk związanych z jego strukturą.
Różnica wysokości względnej (mierzona najczęściej w metrach) między dwoma dowolnie wybranymi punktami na danym obszarze. Najczęściej pod pojęciem deniwelacji rozumie się różnicę wysokości między najniżej i najwyżej położnym punkcie w danym miejscu lub jako wysokość względną wzniesienia od podnóża do szczytu.
Rodzaj opadu atmosferycznego w formie ciekłej zbudowanego z kropel wody o średnicy powyżej 0,5 mm.
Rodzaj deszczu występujący w okolicach równika, będący skutkiem cyrkulacji atmosferycznej w strefie międzyzwrotnikowej – wynikiem popołudniowego ochładzania powietrza po wcześniejszym intensywnym parowaniu.
Jeden z dwóch parametrów określających położenie dowolnego punktu na Ziemi. To kąt dwuścienny między półpłaszczyzną południka 0°, a półpłaszczyzną południka przechodzącego przez dany punkt na Ziemi. W bardziej potocznym rozumieniu, jest to odległość kątowa punktu od południka 0° po łuku. Długość geograficzną określają południki i wynosi ona między 0° a 180° W (zachód) lub 180°E (wschód).
Faktyczny rzeczywisty czas obrotu Ziemi wokół własnej osi – wynoszący 23 godzin 56 minut i 4 sekundy.
Okres przyjmowany do stosowania rachuby czasu na Ziemi – wynoszący około 24 godzin czas pomiędzy dwoma górowaniami Słońca nad tym samym południkiem.
Miejsce w zachodnich USA, gdzie w 10.07.1913 odnotowano najwyższą (w historii) na świecie temperaturę: 56,7°C.
Mniejsza rzeka, który nie uchodzi bezpośrednio do morza, ale kończy swój bieg zasilając większą rzekę (dla której jest dopływem).
Zlewnia całej rzeki głównej wraz ze zlewniami wszystkich jej dopływów (czyli taka zlewnia, która obejmuje cały system rzeczny).
Jedna z form ruchu wody morskiej, przeciwieństwo upwellingu. Oznacza zapadanie się powierzchniowej warstwy wody oceanicznej w wyniku jej kontaktu z linią brzegową (downwelling przybrzeżny) lub w wyniku kolizji cieplejszych mas wody z masami chłodniejszymi (downwelling termohalinowy/konwergentny).
Jeden z dwóch rodzajów downwellingu. Jest skutkiem przemieszczania powierzchniowej warstwy wód morskich przez wiatry (zwłaszcza pasaty) wiejące wzdłuż brzegu, w kierunku brzegu ze względu na oddziaływanie siły Coriolisa. Uderzające o brzeg wody zapadają się ku głębinom oceanicznym.
Jeden z dwóch rodzajów downwellingu. Jest częścią globalnej cyrkulacji oceanicznej (termohalinowej). Zachodzi na wysokości 50°-60°S oraz N, gdzie ciepłe wody z okolic równika zderzają się z chłodnymi wodami płynącymi z okolic biegunowych. W wyniku zderzania i mieszania wód, opadają one ku głębinom.
Jedna z galaktyk we Wszechświecie, w której znajduje się Układ Słoneczny (i tym samym Ziemia) – Słońce obiega centrum Drogi Mlecznej. Szacuje się, że może liczyć nawet 400 miliardów gwiazd.
Granica zlewni (dorzecza) – wododział, na mapach najczęściej zaznaczany czerwoną linią, biegnie po punktach, które rozgraniczają obszar zasilania danego obszaru np. po szczytach wzniesień (które w naturalny sposób rozgraniczają obszary z których wody spływają do jednej rzeki od innych obszarów) i zamyka się w miejscu zakończenia rzeki (u jej ujścia do morza/jeziora lub do innej rzeki).
Okres w roku na skrajnie wysokich szerokościach geograficznych (powyżej 66°34’N i 66°34’S), kiedy Słońce przez całą dobę znajduje się powyżej linii horyzontu. Najdłużej dzień polarny trwa dokładnie na biegunach – pół roku. Wraz z oddalaniem się od bieguna w kierunku koła podbiegunowego, okres ten jest coraz krótszy.