Powrót do słownika (kliknij aby powrócić)
Zapoznaj się z definicjami poniżej lub wybierz inną literę. Aby szybko znaleźć pojęcie użyj komendy “ctrl + f” lub opcji “znajdź” w swojej przeglądarce. Aktualnie w tej sekcji znajduje się 21 definicji.
Pojęcia (kliknij, aby wyświetlić definicję):
Inaczej cykl hydrologiczny. Proces ruchu (krążenia) wody na Ziemi, opisany w obrębie dwóch małych i jednego dużego obiegu (cyklu) wody w przyrodzie. Obejmuje przemieszczanie wody z hydrosfery (oraz litosfery i biosfery) do atmosfery, jej transport w atmosferze i ponowny powrót do hydrosfery (oraz litosfery i biosfery).
To taki teren, z którego wody nie uchodzą (drogą powierzchniową) do mórz i oceanów. Dzieje się tak najczęściej w górach, gdzie naturalne wyniosłości terenu uniemożliwiają części wody deszczowej zasilanie rzek uchodzących do morza. W zlewni obszaru bezodpływowego mogą powstawać rzeki i jeziora, ale są one odcięte od innych systemów. W obszarze bezodpływowym dochodzi jednakże do wsiąkania i parowania, o intensywności zależnej od czynników lokalnych.
Wielkie akweny słonej wody stojącej, który oblewa kontynenty. Składa się z mniejszych akwenów – mórz, a sam współtworzy Wszechocean – składający się z 5 wydzielonych oceanów.
Pojęcie przeciwne do kontynentalizmu klimatu, oznacza duży wpływ pobliskich zbiorników wodnych na klimat. Wraz z przybliżaniem się do mórz i oceanów maleje amplituda temperatury w ujęciu miesięcznym i rocznym, zimy stają się łagodne, a lata mniej upalne. Rośnie też średnia suma opadów.
Subdyscyplina hydrologii na pograniczu z biologią, zajmująca się badaniem przestrzennego zróżnicowania mórz i oceanów.
Niewielkie jezioro, podtyp jeziora polodowcowego, będące efektem wytopienia bryły martwego lodu w zagłębieniu wytopiskowym. Małe i koliste (lub zbliżone do kolistego) o zróżnicowanej głębokości, ale przeważnie płytkie.
Występujące dwukrotnie w ciągu doby zjawisko obniżania się poziomu wody morskiej, będące efektem grawitacyjnego oddziaływania Księżyca i Słońca oraz sił odśrodkowej wynikającej z ruchu obrotowego Ziemi. Przeciwieństwem jest przypływ.
Najczęściej niewielki częściowo-przepuszczalny utwór w nieprzepuszczalnej warstwie skał, który umożliwia dalszą (ku głębszym utworom skalnym) infiltrację części wód gruntowych.
Sposób przedstawienia trójwymiarowego obrazu Ziemi na dwuwymiarowej płaszczyźnie mapy. Odwzorowania dzielą się ze względu na rodzaj zniekształceń i sposób wykonania. Powstaje poprzez przypisanie każdemu z punktów na kuli ziemskiej określonego punktu na płaszczyźnie.
Miejsce dokonywania pomiarów w procesie prognozowania pogody, podstawowy element stacji meteorologicznej. Najczęściej odkryty teren wyposażony w niezbędne przyrządy meteorologiczne, z wykorzystaniem których dokonuje się pomiarów o ściśle określonych porach.
Jeden z dwóch rodzajów okluzji, powstaje gdy powietrze za frontem chłodnym jest chłodniejsze niż powietrze przed frontem ciepłym. Powietrze najchłodniejsze wdziera się pod powietrze ciepłe i zderza się z powietrzem chłodnym. Ciepłe powietrze jest wypychane ku górze.Od strony frontu najchłodniejszego pojawia się Cumulonimbus i gwałtowne opady a od strony frontu ciepłego i chłodnego powietrza – Nimbostratus i długotrwałe opady. Później może dojść do całkowitego wymieszania opadów na styku frontów.
Jeden z dwóch rodzajów okluzji, powstaje gdy powietrze za frontem chłodnym jest cieplejsze niż powietrze przed frontem ciepłym. Chłodne powietrze nachodzi na ciepłe powietrze i częściowo się na nie wślizguje – to z kolei wślizguje się nad najchłodniejsze powietrze przed nim zalegające. Od strony frontu chłodnego pojawia się Cumulonimbus i gwałtowne opady a od strony frontu ciepłego i najchłodniejszego powietrza – Nimbostratus i długotrwałe opady.
Zjawisko przemieszczania wody w postaci ciekłej (krople wody) lub stałej (śnieg, krupa, grad) z chmur w kierunku Ziemi pod wpływem siły grawitacji, po osiągnięciu przez krople/płatki/sople odpowiedniej wielkości i masy, zdolnej do pokonania siły prądu wstępującego.
Jeden z rodzajów opadów atmosferycznych, najczęstszy typ opadu w strefie umiarkowanej, związany ze spotkaniem frontów atmosferycznych: ciepłego i zimnego (tym samym temperatura spada i osiąga temperaturę punkt rosy). Jeżeli do opadu dochodzi na froncie ciepłym – opad jest łagodny, ale długotrwały (Nimbostratus). Jeżeli na froncie chłodnym – gwałtowny i krótkotrwały (Cumulonimbus). Jeżeli mamy do czynienia z frontem zokludowanym – opad może mieć obie cechy.
Jeden z rodzajów opadów atmosferycznych, najczęściej występuje w gorące dni w strefie umiarkowanej, jest też typowym (nawet codziennym) opadem dla strefy międzyzwrotnikowej. Przez cały dzień trwa intensywne parowanie. Gorące powietrze wznosi się i ochładza. Najczęściej w wyniku popołudniowego obniżenia temperatury zostanie osiągnięta temperatura punktu rosy, dochodzi do kondensacji i powstania gwałtownego, krótkotrwałego opadu (najczęściej powstaje chmura Cumulonimbus).
Jeden z rodzajów opadów atmosferycznych,ma charakter, lokalny występuje wyłącznie w górach. Powietrze napotykające przeszkodę wznosi się i ochładza, osiągając tym samym temperaturę punktu rosy. Następuje opad. Ze zjawiskiem związane jest powstawanie wiatru typu fen.
Tor po jakim jedno ciało niebieskie obiega inne ciało niebieskie pod wpływem grawitacji. Gwiazdy krążą po orbitach wokół centrów galaktyk, planety wokół gwiazd, a księżyce wokół planet.
Czynność stosowana podczas terenowego posługiwania się mapą, mająca na celu prawidłowe ustawienie mapy w celu umożliwienia jej wykorzystania. Polega na przyłożeniu do mapy kompasu i ustalenia kierunku północy.
Mapa, która powstała w wyniku nałożenia na zdjęcia lotnicze lub satelitarne układu współrzędnych zastosowanego odwzorowania kartograficznego oraz skali. Uzyskany obraz ma charakter pseudotrójwymiarowy.
Powstaje, gdy produkty kondensacji pary wodnej osadzają się na wychłodzonych powierzchniach np. ziemi, roślinach czy przedmiotach. Należą do nich min. rosa, szron, szadź i gołoledź.
Zwana także warstwą ozonową, jedna z podwarstw atmosfery, zlokalizowana w dolnej części Stratosfery, na wysokości 20-30 km (różne źródła podają zakres 10-50 km lub 20-40 km, ale największa koncentracja ozonu występuje właśnie na wysokości 20-30 km). W Ozonosferze mamy do czynienia z największą koncentracją ozonu (03) w atmosferze, co jest istotne, ponieważ pochłania on szkodliwe promieniowanie UV.