Czechy i Słowacja to południowi sąsiedzi Polski. Oba kraje tworzyły w przeszłości jeden byt – Czechosłowację. Są to dobrze rozwinięte państwa o wysokich walorach turystycznych zarówno ze względu na środowisko przyrodnicze jak i dorobek kulturowy. Jednymi z ważniejszych turystów w obu tych krajach są Polacy.

Spis tematów (kliknij, aby przejść do wyboru tematów)


Sąsiedzi Polski

III Atrakcyjność turystyczna Czech i Słowacji

1. Geografia Czech i Słowacji

Na wstępnie niniejszego tematu wspomnieć należy, że w przeszłości tj. do 1993 r. Czechy i Słowacja były jednym państwem – Czechosłowacją (federacją Czech i Słowacji). Jednak na skutek narodowościowych ambicji Słowaków w 1993 r. doszło do rozpadu państwa na dwa niezależne podmioty w wyniku tzw. „aksamitnego rozwodu„. Określenie to odnosi się do pokojowego uniezależnienia się Słowacji na skutek decyzji politycznej uszanowanej przez Czechów. Co ważne – w tej sprawie nie odbyło się referendum, a decyzję podjęli politycy. Prowadzone w ostatnich latach badania opinii publicznej wskazują, że większość obywateli obu krajów żałuje rozpadu Czechosłowacji.

Mapa podziału Czechosłowacji na niepodległe Czechy i niepodległą Słowację

Źródło: Kelvin; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b8/The_division_of_Czechoslovakia_pl.png

Czechy są dość niewielkim powierzchniowo, ale mocno zaludnionym krajem Europy Środkowej. Choć kraj ten jest znacznie mniejszy od Polski, jest jednym z ważniejszych polskich sąsiadów i partnerów. Czechy należą wspólnie z Polską do NATO i Unii Europejskiej, a także do Grupy Wyszehradzkiej. We wszystkich tych organizacjach są ważnym partnerem dla Polski ze względu na podobny światopogląd i mentalność oraz zbieżność interesów z polskimi. Czechy mają bardzo długą historię własnej państwowości.

Położenie Czech na mapie Europy i Unii Europejskiej

Źródło: TUBS; https://pl.wikipedia.org/wiki/Czechy#/media/Plik:Czech_Republic_in_European_Union.svg oraz elementy domeny publicznej

Powierzchnia Czech (79 000 km2) klasyfikuje ten kraj w grupie małych państw. Jednak liczba ludności na poziomie prawie 11 mln (i co ważne – rosnąca), nakazuje już zupełnie poważne traktowanie tego państwa. Stolicą kraju jest Praga – jedno z najpopularniejszych turystycznie miast w Europie. W Pradze mieszka prawie 1,4 mln mieszkańców, a więc jest to miasto nieco mniejsze od Warszawy.

Jednym z największym symboli Pragi i całych Czech jest Most Karola (w środku zdjęcia) – jeden z mostów na rzece Wełtawa pochodzący z XIV wieku

Źródło: Che; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Vltava_in_Prague.jpg/1920px-Vltava_in_Prague.jpg

Warto odnotować, że to właśnie z Czechami Polska ma najdłuższą granicę (796 km) co wynika z budowy geograficznej miejsca jej wytyczenia. Nasze państwa oddziela pasmo Sudetów. Czechy są zresztą krajem w większości wyżynnym, a istotne obniżenia znajdują się jedynie w rejonie stolicy oraz Brna – niziny stanowią tylko 24% powierzchni kraju. Pomimo licznych pasm górskich, nie jest to kraj o dużych wysokościach nad poziomem morza. Najwyższy szczyt kraju – Śnieżka – na granicy z Polską w Sudetach, mierzy jedynie 1602 m n.p.m. Od Niemiec oddzielenie oddzielają Czechów Rudawy i Szumawa, a od Słowacji Karpaty. W pobliżu granicy z Austrią znajduje się z kolei Wyżyna Czesko-Morawska. Przez Czechy przepływa Łaba – uważana za rzekę graniczną Europy Zachodniej i Wschodniej. Jej dopływem jest Wełtawa, przepływająca przez stolicę kraju.

Mapa fizycznogeograficzna Czech

Źródło: https://zpe.gov.pl/a/srodowisko-przyrodnicze-i-gospodarka-republiki-czeskiej/DrKuCuz8q

Słowacja jest najmniejszym sąsiadem Polski, ustępuje nawet niewielkiej Litwie. To kraj o bardzo krótkiej historii własnej państwowości. Obszar dzisiejszej Słowacji należał kiedyś do Węgier, a później Austro-Węgier, a po I Wojnie Światowej aż do 1993 r. tworzył wraz z Czechami jedno państwo – Czechosłowację. Podążając za silniejszymi sąsiadami – Polską, Czechami i Węgrami, Słowacja również przystąpiła do NATO i Unii Europejskiej oraz Grupy Wyszehradzkiej. Jako jedyna z wymienionych państw zdecydowała się jednak na przyjęcie waluty Euro. Sprzyja to zresztą rozwojowi turystyki zagranicznej na Słowacji, zwłaszcza ze strony innych krajów tzw. „Eurozony”.

Położenie Słowacji na mapie Europy i Unii Europejskiej

Źródło: TUBS; https://pl.wikipedia.org/wiki/Czechy#/media/Plik:Czech_Republic_in_European_Union.svg oraz elementy domeny publicznej

Słowacja jest jednym z najmniejszych państw w Europie (49 000 km2), a także nie należy do zbyt ludnych państw (5,5 mln obywateli). Z tego powodu politycznie nie jest państwem bardzo istotnym, ale cieszy się dużą atrakcyjnością turystyczną. Stolicą kraju jest Bratysława z niewielką liczbą ludności na poziomie 480 tys. osób (podobnie jak w Gdańsku). Zaliczana jest do Europy Środkowej.

Przez stolicę Słowacji – Bratysławę – przepływa potężna europejska rzeka Dunaj, co umożliwiło utworzenie tutaj portu żeglugi śródlądowej

Źródło: Rios; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Zimn%C3%BD_pr%C3%ADstav_%28Bratislava%29_2019.jpg/1280px-Zimn%C3%BD_pr%C3%ADstav_%28Bratislava%29_2019.jpg

Słowacja to kraj w większości wysokogórski, co warunkuje przebieg przez jej terytorium łańcucha Karpat (licznych jego pasm – Tatr, Niżnych Tatr, Rudaw Słowackich). Oddzielają one zresztą (m. in. w Tatrach) Polskę i Słowację. Jest to najbardziej górzysty wśród polskich sąsiadów, zresztą to właśnie turystyka górska odgrywa tutaj wiodącą rolę. Niziny – głównie Nizina Naddunajska (przedłużenie Małej Niziny Węgierskiej) w sąsiedztwie Bratysławy oraz Kotlina Południowosłowacka wzdłuż całego pogranicza Słowacko-Węgierskiego, stanowią około 20% powierzchni kraju – pozostałą część obejmują obszary wyżynne oraz przede wszystkim – górskie. Najwyższym szczytem kraju jest położony w Tatrach Gerlach – 2655 m n.p.m. Przez Słowację (w tym Bratysławę) przepływa Dunaj – druga największa rzeka Europy.

Mapa fizycznogeograficzna Słowacji

Źródło: https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R6vy8tLGRxYN2/8/2T94MwrSxDYsu6ZXZqpLrwY0w4DRtaoq.png

2. Ludność i gospodarka Czech i Słowacji

Czechy są jednym z niewielu państw w Europie o umiarkowanie korzystnej sytuacji demograficznej. Wyraźnemu pogorszeniu ubiegła ona dopiero w ostatnich latach. Jest ona jednocześnie znacznie lepsza niż sytuacja Słowacji czy Polski. Ostatecznie jednak zarówno Czechy i Słowacja zmagają się – tak jak cała Europa – ze starzeniem się społeczeństwa. Czechy mają jednak znacznie korzystniejszą sytuację migracyjną, co przyczynia się do stałego wzrostu zaludnienia tego kraju. Od 1991 r. przybyło pawie 600 000 mieszkańców. W tej grupie jest m. in. duża liczba imigrantów, w tym około 0,5 mln Ukraińców, którzy przybyli tutaj w ostatnich latach. Na Słowacji w tym okresie przybyło jedynie około 100 tys. osób, a liczba ludności jest względnie stabilna.

Piramidy płci i wieku Czech i Słowacji, gdzie widoczne są już pierwsze objawy procesów starzenia się społeczeństw

Źródło: Sdgedfegw; https://en.wikipedia.org/wiki/File:Czech_Republic_single_age_population_pyramid_2020.png oraz https://en.wikipedia.org/wiki/Demographics_of_Slovakia#/media/File:Slovakia_single_age_population_pyramid_2020.png

Czechy są krajem o wysokiej jednolitości etnicznej. Około 94% ludności stanowią Czesi i Morawianie. Pewną grupą są także Ślązacy (30 tys.). W kraju jest około 150 tys. Słowaków (niecałe 2% ludności). Obecnie najliczniejszą mniejszością są jednak Ukraińcy (około 4%), którzy przybyli niedawno w związku z Wojną w Ukrainie. W Czechach mieszka też około 40 tys. Polaków (głównie na tzw. Śląsku Cieszyńskim). Nieco inaczej wygląda pod tym względem Słowacja. O ile Słowacy są najliczniejsi, to stanowią jedynie 84% ludności własnego kraju. Na pograniczu Słowacko-Węgierskim znajduje się silna i liczna mniejszość węgierska (niecałe 8% ludności – ponad 420 tys. Węgrów). Oprócz tego na Słowacji mieszka około 100 tys. Romów (2% ludności). Liczba Polaków na Słowacji jest niewielka, liczy około 2500 osób. Szacuje się że od czasów inwazji Rosji na Ukrainę, na Słowacji przebywa około 160 tys. Ukraińców.

Porzucony kościół św. Jerzego we wsi Lukova koło Pilzna

Źródło: Zdeňka Bušková; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Lukov%C3%A1%2C_kostel_sv.Ji%C5%99%C3%AD.JPG/1280px-Lukov%C3%A1%2C_kostel_sv.Ji%C5%99%C3%AD.JPG

Czesi są obecnie powszechnie znani jako jeden z najbardziej ateistycznych narodów Europy a nawet Świata. Choć kraj ten był historycznie ważnym państwem katolickim, obecnie 78% Czechów deklaruje ateizm lub nie deklaruje żadnego wyznania. Katolicyzm deklaruje niecałe 10% mieszkańców. Z tego powodu w całym kraju – zwłaszcza na wsiach – znajduje się wiele opuszczonych świątyń. Na Słowacji również doszło do kryzysu wiary, jednak wciąż prawie 56% Słowaków deklaruje katolicyzm, 9% – protestantyzm, a 4% – grekokatolicyzm. Zadeklarowanych ateistów i niezdeklarowanych jest około 30%.

Siedziba zakładów Skoda w miejscowości Mlada Boleslav w centralnych Czechach

Źródło: Cherubino; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/%C5%A0koda_head_office_01.JPG/1280px-%C5%A0koda_head_office_01.JPG

Gospodarka Czech należy do najszybciej rozwijających się w Europie. Czechy są też jednym z najbogatszych państw dawnego Bloku Wschodniego. W rankingu PKB per capita zajmują wysokie 38 miejsce (Polska – 50). Słowacja również w tym rankingu wypada lepiej od Polski zajmując miejsce 43. Z kolei w rankingu HDI, Czechy są na miejscu 32, Polska – 36, a Słowacja – 45. Sukces gospodarczy Czech oparty jest m. in. na dynamicznym przemyśle (bardzo wysoki poziom zatrudnienia w tym sektorze wynoszący aż 38%). Najbardziej znanym czeskim przedsiębiorstwem jest producent samochodów osobowych – popularnych także w Polsce – Skoda (należąca jednakże do niemieckiej grupy Volkswagen). Oprócz tego Czesi wydobywają węgiel brunatny i węgiel kamienny oraz posiadają rozwinięty przemysł ciężki. Dynamicznie rozwija się także turystyka, zwłaszcza związana z dorobkiem kulturowym kraju. Za sukcesem czeskiej gospodarki stoi m. in. dobrze rozwinięta infrastruktura, w tym jedna z najgęstszych w Europie sieci kolejowych.

Ważnym sektorem gospodarki Słowacji jest turystyka górka, wykorzystująca perfekcyjne warunki w Tatrach (o wiele korzystniejsze niż w Polsce)

Źródło: Pudelek; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Jasn%C3%A1_Ski_Resort_-_gondola_lift_Kosodrevina_-_Chopok_%284%29.jpg/1280px-Jasn%C3%A1_Ski_Resort_-_gondola_lift_Kosodrevina_-_Chopok_%284%29.jpg

Słowacja jest krajem uboższym od Czech, ale również szybko się rozwija. Jednym z najważniejszych sektorów gospodarki Słowacji jest turystyka, tutaj oparta głównie o wybitne walory środowiska naturalnego. W celu jej dalszej popularyzacji wśród ludności Unii Europejskiej, w 2011 r. Słowacja przyjęła walutę Euro. Słowacja posiada też dwie elektrownie jądrowe (Czechy – jedną, a Polska – żadnej), dzięki czemu może pozyskiwać tanią energię elektryczną. Mimo wszystko także na Słowacji funkcjonuje nieźle rozwinięty przemysł, związany m. in. z obróbką metali czy produkcją części mechanicznych.

3. Atrakcje turystyczne Czech

Czechy są krajem mocno nasyconym atrakcjami turystycznymi. Przed wybuchem pandemii COVID-19 do kraju potrafiło przybyć prawie 15 mln turystów zagranicznych, a więc niewiele mniej niż do znacznie większej Polski. Jeszcze w latach 90-tych było to tylko około 4 mln, a więc Czesi bardzo mocno rozwinęli ten sektor swojej gospodarki w ciągu ostatnich 20 lat. Wśród elementów środowiska przyrodniczego wyróznia się zwłaszcza turystyka w Sudetach. Polsko-Czeska granica w tym górskim łańcuchu biegnie wzdłuż najwyższych szczytów, z tego powodu wszystkie południowe i południowo-zachodnie zbocza tych gór znajdują się po stronie czeskiej. Dominuje tu piesza turystyka górska oraz w mniejszym stopniu turystyka narciarska. 

Po czeskiej stronie Sudetów wybudowano kolejkę gondolową na sam szczyt łańcucha – Śnieżkę

Źródło: http://www.snezkalanovka.cz/galerie/

Czechy powinny nam się jednak kojarzyć przede wszystkim z turystyką kulturową. W tym relatywnie niewielkim kraju jest nieprawdopodobnie wiele interesujących atrakcji. Na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO znacznie mniejsze od Polski Czechy także umieściły aż 17 obiektów: 5 zabytkowych starych miast, jedno sanktuarium, 5 obiektów pałacowych, 2 grodziska wiejskie, jeden pomnik, jedną dzielnicę żydowską, jeden obiekt pogórniczy, jeden zespół obiektów uzdrowiskowych oraz fragment międzynarodowego obiektu przyrodniczego leśnego. Lista obejmuje:

  • Zabytkowe centrum Pragi
  • Zabytkowe centrum miasta Český Krumlov
  • Zabytkowe centrum miasta Telcz
  • Zelená Hora – sanktuarium pielgrzymkowe Św. Jana Nepomucena
  • Kutná Hora – Stare Miasto z kościołem św. Barbary i katedra Mariacka w dzielnicy Sedlec
  • Krajobraz kulturowy lednicko–valticki
  • Ogrody i pałac w Kromieryżu
  • Wieś Holaszowice
  • Pałac w Litomyšlu
  • Kolumna Św. Trójcy w Ołomuńcu
  • Willa Tugendhatów w Brnie
  • Dzielnica żydowska i bazylika św. Prokopa w Třebíču
  • Krajobraz w Kladrubach nad Labem i stadnina koni starokladrubskich
  • Region górniczy w Rudawach
  • Žatec i krajobraz chmielu Saaz
  • Pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy (wspólnie ze Słowacją, Polską i wieloma innymi krajami)

Czechy pełne są luksusowych obiektów w tym pałaców takich jak ten w Lednicach

Źródło: Pudelek; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Lednice_%28Eisgrub%29_-_z%C3%A1mek.JPG/1920px-Lednice_%28Eisgrub%29_-_z%C3%A1mek.JPG

Niewątpliwe najważniejszym punktem na turystycznej mapie Czech jest oczywiście stolica kraju – Praga. Słynie ona z licznych zabytków, starego miasta oraz Mostu Karola. Jest to miasto znajdujące się w ścisłej czołówce najpopularniejszych w Europie – pod względem liczby odwiedzin wyprzedza m. in. Polską Warszawę i Kraków razem wzięte. Przed wybuchem pandemii COVID-19, do Pragi potrafiło – w zależności od roku – przyjechać od 5 do 10 mln turystów rocznie. Z tego powodu miasto znajdowało się wśród 20 najpopularniejszych na Świecie.

Jedną z atrakcji jest m. in. praski zamek w królewskiej dzielnicy Hradczany – jeden z największych na Świecie – dawna siedziba czeskich królów, przypominający polski Wawel

Źródło: Stefan Bauer; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d4/Hradschin_Prag.jpg

Czechy nieodłącznie kojarzą się także z kulturą browarnictwa. Na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO znajduje się miejscowość Žatec gdzie znajduje się Muzeum Chmielu. Czesi słyną z bardzo dobrego – być może najlepszego w Europie – piwa. Jego konsumowanie jest powszechnie uwielbianą atrakcją turystyczną tego państwa.

Efektowne Muzeum Chmielu w Žatec

Źródło: Tregl; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/5_No%C4%8Dn%C3%AD_CHCHP_Foto_Tregl.jpg/1280px-5_No%C4%8Dn%C3%AD_CHCHP_Foto_Tregl.jpg

Czesi stworzyli także obszerną List Informacyjną UNESCO, czyli obiektów „kandydujących” do wpisu na listę dziedzictwa. Również tutaj znajduje się grupa imponujących elementów kultury, ale też środowiska przyrodniczego:

  • Renesansowe kamienice w Slavonicach
  • Papiernia we wsi Velké Losin
  • Sieć stawów rybnych w Kotlinie Trzebońskiej
  • Skalne miasta Czeskiego Raju
  • Obiekty Państwa wielkomorawskiego
  • Kompleksy przemysłowe w Ostrawie
  • Twierdza w Terezinie
  • Uzdrowisko w Luhačovicach
  • Zespół rzeźb skalnych „Betlejem” koło Kuksu
  • Zamek Karlštejn
  • Hotel i nadajnik telewizyjny na górze Ještěd
  • Stara oczyszczalnia ścieków w Pradze-Bubeneč
  • Oraz nowe obiekty o które należy rozszerzyć stare miasto w Pradze

Godny uwagi jest pomysł wpisania na Listę UNESCO obiektu przyrodniczego Czeskiego Raju (skalne miasto). To niezwykłe zbiorowisko formacji skalnych, przypomina bardzo elementy polskiego Parku Narodowego Gór Stołowych.

Czeski Raj jest wybitnym obiektem przyrodniczym godnym uwagi

Źródło: Olgierd Rudak; https://www.flickr.com/photos/olgierd/45800157912

W grupie obiektów kulturowych, ponownie dominują miasta i zamki. Jednym z nich jest Zamek Karlštejn wybudowany z inicjatywy Karola IV Luksemburskiego, jednego z najwybitniejszych władców Czech. Ten połozony nieopodal Pragi zamek gotycki jest jednym z najznamienitszych obiektów tego typu w Europie.

Zamek Karlštejn pochodzi z XIV w. i kilkukrotnie spełnił swoją funkcję defensywną

Źródło: Arkadiusz Zarzecki; https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Zamek_Karlštejn.jpg

4. Atrakcje turystyczne Słowacji

Słowacja cieszy znacznie mniejszą wielkością ruchu turystycznego niż Czechy pomimo posiadania niewątpliwie również silnych walorów. Choć wzrost liczby turystów jest tutaj nawet większy, bo w latach 90-tych turystów z zagranicy było mniej niż 1 mln, a w 2019 r. (przed pandemią COVID-19), wartośc ta sięgnęła 5,6 mln (6-krotny wzrost), to jednak liczba turystów jest prawie 3-krotnie mniejsza niż w Czechach. Na Słowacji bezapelacyjnie dominuje turystyka górska, w tym narciarska wykorzystująca potencjał Tatr. Jest to dość oczywista propozycja, ale kraj ten słynie także z innych atrakcji. Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO na Słowacji jest znacznie skromniejsza niż w Czechach i obejmuje 8 obiektów, w tym 2 przyrodnicze:

  • Bańska Szczawnica (stare miasto)
  • Lewocza i Spisz wraz z zabytkami kultury (miasto i zamek)
  • Vlkolínec (grodzisko wiejskie w górach)
  • Słowacki Kras i jaskinie krasowe Aggtelek
  • Zespół miejski Bardejowa
  • Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy (wspólnie z Polską, Czechami i wieloma innymi krajami Europy)
  • Drewniane kościoły i cerkwie w słowackiej części regionu Karpat
  • Granice Imperium Rzymskiego – limes naddunajski (część zachodnia)

Oprócz Zamku w Spiszu, który może mieć pewne znaczenie dla Polski z uwagi na przynależność Spiszu i Orawy w przeszłości do naszego kraju, wartym odnotowania jest Zespół miejski Bardejowa. Ilustruje on urokliwy system zabudowy mieszkalnej Słowacji, z którym spotkać można się w wielu miejscach kraju.

Zespół miejski Bardejowa to charakterystyczne miasto średniowieczne w górskiej części Słowacji

Źródło: Krokodyl; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Bardejov_namesti_3773.JPG/1280px-Bardejov_namesti_3773.JPG

Na Liście UNESCO Słowakom udało się umieścić nie tylko karpackie lasy (co uczyniła także Polska), ale również leżący na Słowacko-Węgierskim pograniczu Słowacki Kras. Mieści się tam szereg jaskiń krasowych o wybitnych walorach turystycznych.

Jedną z jaskiń Krasu Słowakicego jest Jaskinia Domica pełna pięknych form krasu podziemnego

Źródło: Jojo; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Domica_Cave_22.jpg/1920px-Domica_Cave_22.jpg

Uzupełnieniem klasycznego krasu na Słowacji są tzw. jaskinie lodowe. Na listę UNESCO trafiła Dobszyńska Jaskinia Lodowa w Słowackim Raju. Popularna jest jednak także Demianowska Jaskinia Lodowa położona bliżej granicy z Polską w Niżnych Tatrach (Park Narodowy). Przedstawiają one niezwykłe – nawet jak na kras – formy rzeźby jaskiniowej.

Demianowska Jaskinia Lodowa w Niżnych Tatrach (Park Narodowy Niżne Tatry)

Źródło: CeBepuH; https://www.flickr.com/photos/nordix/15778345148/in/photostream/

Dość liczna grupa obiektów znajduje się z kolei na Słowackiej Liście Informacyjnej UNESCO, która obejmuje:

  • Kościoły Gemer i Abov wraz ze średniowiecznymi malowidłami naściennymi
  • Tokajski region winiarski
  • Oryginalne łąki – pastwiska na Słowacji
  • Mauzoleum Chatama Sófera
  • System umocnień u zbiegu Dunaju i Wagu w Komárnie
  • Koncepcja soczewkowatego historycznego centrum miasta Koszyce
  • Rezerwaty przyrody w Tatrach
  • Doliny krasowe na Słowacji
  • Krajobraz przyrodniczy i kulturowy regionu Dunaju
  • Mykoflora Gór Bukowskich
  • Gejzer w Herľanach
  • Obiekty Państwa wielkomorawskiego – Kościół św. Małgorzaty Antiocheńskiej w Kopčanach

Co warte odnotowania – na liście znajdują się 4 obiekty przyrodnicze i jeden kulturalno -przyrodniczy, a pozostałe także w jakimś stopniu wiążą się ze środowiskiem przyrodniczym – głównym skarbem Słowacji. Warto tu wspomnieć chociażby Tokajski region winiarski (wpis wspólny z Węgrami). Jakkolwiek kandydatura ma charakter kulturowy, związana jest z rolnictwem.

Jedną z miejscowości Tokajskiego regionu winiarskiego jest Mala Trna z malowniczym krajobrazem

Źródło: Igor.vizner; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/26/Vineyards_in_Slovakian_Tokaj.jpg

Czechy posiadają wiele obiektów UNESCO, ale tylko 4 Parki Narodowe. Na Słowacji mamy do czynienia z sytuacją odwrotną – tu mniej jest obiektów UNESCO, za to Parków Narodowych jest aż 9. Wszystkie w jakimś stopniu chronią krajobraz górski. 

Park Narodowy „Wielka Fatra” znajduje się w Karpatach Zachodnich i umożliwia podziwianie niezwykłych krajobrazów

Źródło: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/09/Rakytov%2C_Ve%C4%BEk%C3%A1_Fatra_%28SVK%29_-_southern_side.jpg

O ile w Czechach przeważa turystyka latem (ma charakter miejski, kulturowy), to Słowacja może się pochwalić dużym ruchem turystycznym także zimą. Słowackie Tatry zapewniają doskonałe warunki do jazdy na nartach (znacznie lepsze niż Polska część Tatr), a ponadto pełne są nieprzeciętnych krajobrazów śródgórskich miejscowości.

Jedna z podtatrzańskich kotlin zimą we wschodniej Słowacji

Źródło: Kristo; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Batizovceletecky.jpg/1280px-Batizovceletecky.jpg


5. Turystyka pogranicza Polsko-Czeskiego i Polsko-Słowackiego

Południowa granica Polski była najstabilniejszą w historii naszego państwa, dzięki oparciu jej o góry. Z tego powodu pogranicze Polsko-Czeskie i Polsko-Słowackie wykształciło wiele elementów łączących oba państwa. W przeszłości Polska toczyła z Czechami spór o teren Zaolzia, tzw. Śląska Cieszyńskiego i miasta Cieszyn. Zostało ono ostatecznie w 1920 r. podzielone pomiędzy oba kraje, a na rzece Olza (stąd Zaolzie). Od 2007 r. na moście zniknęła granica Polsko-Czeska wraz z wejściem obu państw do Strefy Schengen. Obecnie oba kraje łączy Most Przyjaźni.

Most Przyjaźni na rzece Olza, dawniej granica Polsko-Czeska w podzielonym Cieszynie

Źródło: Adriano Oliveira

Historia Polsko-Słowacka łączy się z kolei z regionami Spiszu i Orawy. Przez kilkaset lat Polska kontrolowała część tych regionów Słowacji. W sąsiedztwie dawnych polskich starostw znajduje się ważny obiekt UNESCO – Zamek Spiski. Wielu Polaków odwiedza ten region z powodu sentymentów historycznych. Kwitnie także Polsko-Słowacka turystyka transgraniczna w górach, m. in. na rzece Dunajec w Pieninach, gdzie przebiega granica między państwami. Tu również nie ma kontroli granicznej, ponieważ Słowacja także należy do Strefy Schengen.

Spływ Dunajcem odbywa się w ciągu granicy Polsko-Słowackiej i jest atrakcją na skalę europejską – organizują go zarówno Polacy jak i Słowacy

Źródło: Jakuv; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Sp%C5%82yw_Dunajcem.JPG