Indie uzyskały niepodległość od Wielkiej Brytanii w 1947 roku. Indie są drugim najbardziej zaludnionym krajem świata, ale zgodnie z prognozami ludności, niebawem będą na pierwszym miejscu. Są zarazem największym demokratycznym krajem świata.

Spis tematów (kliknij, aby przejść do wyboru tematów)


Azja

VIII Indie – kraj kontrastów społeczno-gospodarczych

1. Podstawowe informacje o Indiach

Powierzchnia Indii wynosi 3 287 590 km², a liczba ludności 1 317 000 000 i stale wzrasta. Kraj w ostatnich latach dynamicznie się rozwija, ale zarazem pozostaje miejscem jednych z największych kontrastów społeczno-gospodarczych na świecie. Stolicą Indii jest Nowe Delhi (razem z Dehli – 17 mln mieszkańców).

Położenie Indii na mapie świata

Flaga Indii

Źródło: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/1350px-Flag_of_India.svg.png

Godło Indii

Źródło: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Emblem_of_India.svg/331px-Emblem_of_India.svg.png

2. Warunki naturalne Indii

Ukształtowanie powierzchni Indii

Źródło: http://4.bp.blogspot.com/-_jhZMok_67M/VYJORLGcLgI/AAAAAAAAAzI/KTyaTRyfVPk/s1600/India_topo_big.jpg

Indie są krajem wyżynnym, z niewielką ilością niezbyt wysokich gór na południu, jednocześnie graniczą z Himalajami na północy. Niziny występują w dolinach rzek (zwłaszcza Nizina Gangesu ma duże znaczenie) oraz na wzdłuż linii brzegowej. Ukształtowanie powierzchni sprzyja rozmieszczeniu ludności na terenie całego kraju, jednak największa część populacji koncentruje się w dolinie Gangesu – świętej rzeki Indii.  Nie powoduje także zbyt dużych trudności w uprawie ziemi. Linia brzegowa jest długa, choć słabo rozwinięta. Kolosalne znaczenie dla rytmu życia i gospodarki ma cyrkulacja monsunowa.

3. Ludność i urbanizacja w Indiach

Przyrost naturalny w Indiach zwiększył się gwałtownie po uzyskaniu niepodległości od Wielkiej Brytanii. Od tego czasu, czyli zaledwie w ciągu 60 lat, liczba ludności Indii wzrosła  4-krotnie. To jeden z najszybszych przyrostów na świecie, co więcej zmniejsza się on bardzo wolno. Prognozy demograficzne wskazują, że Indie wkrótce prześcigną Chiny i staną się najludniejszym krajem świata. Dzieje się tak głównie dlatego, że przyrost naturalny w Chinach zmniejszył się po wprowadzeniu polityki jednego dziecka. Takiej polityki nie było w Indiach.

Liczba ludności Indii w latach 1920 – 2015 z prognozą na kolejne lata

Źródło: Opracowanie własne

Nadmierny przyrost naturalny skutecznie ogranicza rozwój społeczno-gospodarczy Indii. Dziś państwo to jest dużo biedniejsze od Chin, które wprowadziły system regulacji urodzeń, mimo wcale nie mniejszego potencjału rozwojowego Indii.

Rozwój w Indiach ma charakter nierównomierny. Mimo olbrzymich nakładów rządu na rozwój nauki, edukację i nowe technologie, można powiedzieć że istnieją dwa równoległe państwa indyjskie – Indie biedne i Indie bogate. Część bogatszą tworzą wykształceni, zamożni obywatele, zajmujące kluczowe stanowiska w państwie. Olbrzymie masy wychowujące się w skrajnej nędzy tworzą kontrast w postaci biednych Indii. Wyrazem tego zróżnicowania są obrazy z największych indyjskich miast, w których wytworzyły się charakterystyczne dzielnice nędzy, zamieszkiwane przez miejską biedotę, pozbawione podstawowej infrastruktury, tonące w śmieciach, w których domy budowane są z przypadkowych materiałów, także drewna, gumy, złomu czy śmieci. Dzielnice te nazywane są Slumsy. Często graniczą one bezpośrednio z bogatymi wieżowcami mającymi baseny na balkonach.

Slumsy w Mumbaju

Źródło: http://kolemsietoczy.pl/wp-content/uploads/2017/02/256504fad5645f93b36c6feda0df728b.jpg

Slumsy są siedliskiem nędzy, patologii, brudu, epidemii chorób, a nawet głodu. W Slumsach kwitnie przestępczość, a osoby w nich żyjące pozbawione są większych szans poprawę swojego losu.

Typowy obrazek jakości życia w Slumsach

Źródło: http://bi.gazeta.pl/im/13/65/b9/z12150035IH,Slumsy-Dharavi–Indie.jpg

Powstawanie Slumsów jest związane ze zjawiskiem hiperubranizacji czyli masowego przeprowadzania się biednej ludności wiejskiej do miast w poszukiwaniu pracy i lepszego życia. Ponieważ ludzi tych nie stać na zakup mieszkania w centrum, budują domy ze wszystkiego co jest możliwe wokół miasta. W ten sposób zamiast poprawić swój los, pogarszają go.

Slusmy są olbrzymim kontrastem dla rozwijających się i bogacących Indii – centrów dużych miast, pełnych wieżowców i willi.

Bogate centrum Mumbaju

Źródło: https://best-tour.od.ua/wp-content/uploads/2017/10/mumbai1.jpg

Zjawisko powstawania Slumsów jest powszechnie znane, mimo iż urbanizacja w Indiach wynosi zaledwie 31%. Gdyby jej poziom był wyższy, prawdopodobnie rozmiary Slumsów byłyby także nieporównywalnie większe.

4. Religia i kultura w Indiach

Kontrowersje w Indyjskim społeczeństwie budzi dziedziczny podział społeczeństwa na kasty. Mimo iż formalnie zniesiono go po uzyskaniu niepodległości, jego tradycja nadal obowiązuje. Przynależność do kasty jest dziedziczna. Choć w zasadzie nie wiąże się to z hierarchicznością społeczeństwa, przedstawiciele niektórych kast unikają innych, uważanych za przedstawicieli „brudnych” zawodów np. praczy.

Innym systemem podziału jest hierarchiczny system warn. Odnosi się on do średniowiecznego systemu podziału społeczeństwa na klasy. Najwyższą warstwę stanowią Bramini czyli kapłani. Kolejną warstwą są Kszatrija (rządzący i rycerze), kolejną warną są Wajśja czyli robotnicy i rolnicy. Najniżej w hierarchii znajdują się Śudra czyli służący.

Hindusi się w około 70% wyznawcami hinduizmu czyli de facto religii politeistycznej, opartej na wierzeniu w święte księgi Wedy oraz reinkarnację, czyli ponowne wcielenie duszy w nowy byt po śmierci, także zwierzę lub nawet roślinę.

OM – symbol hinduizmu

Źródło: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Oum.svg/619px-Oum.svg.png

Szczególnym szacunkiem cieszą w Indiach święta rzeka – Ganges oraz święte zwierzęta – krowy. Mimo iż Indie są w ścisłej czołówce krajów o największym pogłowiu bydła, spożywanie wołowiny jest w wielu indyjskich stanach zabronione. Można jedynie pozyskiwać mleko, którego zresztą Indie są jednym z największych producentów. Z tego powodu np. w McDonaldzie stosuje się baraninę w zastępstwie wołowiny do przygotowywania kanapek.

Święte krowy są otoczone szczególnym szacunkiem

Źródło: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Cow_on_Delhi_street_colorcorr.jpg/1200px-Cow_on_Delhi_street_colorcorr.jpg

5. Gospodarka Indii

Indie mimo dynamicznego rozwoju w ostatnich latach pozostają krajem w przeważającej części rolniczym, w tym sektorze gospodarki pracuje około 50% społeczeństwa. Rolnictwo ma jednak charakter mało wydajny i raczej przestarzały, dominują niewielkie gospodarstwa rolne. Dominującą rośliną żywieniową jest ryż, uzależniony od cyrkulacji monsunowej. Popularną rośliną uprawną jest także herbata. Historycznie w rolnictwie ważną zmianą była tak zwana „zielona rewolucja”, która polegała no wprowadzeniu do uprawy bardziej wydajnych i odpornych odmian roślin, w tym ryżu. Pozwoliło to na ograniczenie deficytu żywności.

Zbiór herbaty w Indiach

Źródło: http://aquaponicsinindia.com/wp-content/uploads/2014/10/Steenbergs-Flickr.jpg

W Indiach występują liczne zasoby naturalne, z których najważniejsze są pokłady węgla kamiennego i żelaza. W przeważającej części na węglu oparta jest także indyjska energetyka.

Kraj jest relatywnie słabo uprzemysłowiony, w przemyśle pracuje poniżej 15% wszystkich zatrudnionych. Do głównych gałęzi należą: przemysł wydobywczy, hutniczy, chemiczny, włókienniczy, samochodowy, maszynowy. W Indiach funkcjonują dwa kontrastujące ze sobą okręgi przemysłowe. Pierwszym z nich jest Damodar, tradycyjny okręg z rozwiniętym górnictwem węgla i żelaza (główne zasoby kraju mieszczą się w tym okręgu) oraz ich przetwarzaniem. Innym okręgiem, opartym na zupełnie innej działalności jest Silicon Plateau (zwany też Silicon Valley of India) – okręg High Technology.


Największą część dochodu wytwarzają usługi. Do głównych branż należą usługi finansowe oraz informatyczne. Istnieje co najmniej kilka powodów rozwoju tych akurat branż usług. Po pierwsze, język angielski jest językiem urzędowym w Indiach, a jego znajomość jest powszechna. Umożliwia to realizację zleceń dla zagranicznych korporacji przez większość populacji. Ponadto Indie leżą w korzystnej strefie czasowej. W praktyce oznacza to, że gdy amerykańscy informatycy kończą pracę, ich zadania przejmują przychodzący wtedy do pracy indyjscy koledzy.  Do rozwoju tych branż przyczyniły się także nakłady rządu na edukację oraz niskie koszty pracy indyjskich podwykonawców.