Ferdynand Magellan, urodzony w 1480 roku w Portugalii żeglarz i kapitanem wojsk portugalskich. Pochodził z rodziny szlacheckiej, w wieku 25 lat po raz pierwszy wypłynął na morze. Jako dowódca walczył w Indiach i Maroku. Później, będąc już na służbie Króla Hiszpanii, rozpoczął wyprawę, która opłynęła Ziemię dookoła i ostatecznie udowodniła jej kulistość.

Wyprawa Ferdynanda Magellana dookoła świata

Ten artykuł nie jest kompletny. Chcesz go rozbudować? Kliknij tutaj.


Ferdynand Magellan:

Źródło: P-JR; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9b/Ferdinand_Magellan_%28Retouched%29.jpg

W 1453 roku Turcy zdobyli Konstantynopol i przejęli lądowe szlaki handlowe do Azji, utrudniając przepływ towarów. Europejczycy musieli radzić sobie w inny sposób co zapoczątkowało podróże odkrywcze. Portugalczycy chcieli dotrzeć do Indii przez opłynięcie Afryki, z kolei Hiszpanie pragnęli przedostać się z Atlantyku na Ocean Indyjski, co ostatecznie udało się właśnie Ferdynandowi Magellanowi.

Magellan początkowo służył na dworze portugalskim, kierując wyprawami i wojskami. Odkrywca popadł jednak w niełaskę u króla Manuela I i w 1517 roku zrzekł się portugalskiego obywatelstwa, zmieniając nazwisko i przechodząc na służbę na dworze Hiszpanii. W 1518 roku król Hiszpański mianował Ferdynanda i jego przyjaciela Ruiego do Falerio współdowódcami wyprawy. De Falerio nie popłynął jednak w tej podróży, podobno popadł w obłęd lub padł ofiarą intryg Portugalczyków. Magellan otrzymał od Króla Karola I pieniądze i zakupił pięć okrętów typu Karawela, które wypłynęły 10 sierpnia 1519 roku. Załoga liczyła około 270 osób.

Okręt typu Karawela wykorzystany między innymi w wyprawach Krzysztofa Kolumba i Ferdynanda Magellana:

Źródło: Tomasz R. Machnitzki; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e5/Nina_Pinta_10-22and23_Memphis_027.jpg

Magellan skierował swoje statki w kierunku Brazylii i uzupełnił zapasy w Rio de Janeiro. Kierując się na południe ekspedycja rozpoczęła poszukiwania przejścia morskiego na wody po drugiej stronie Ameryki Południowej. Długo oczekiwane wejście do cieśniny nazwanej później na cześć jej odkrywcy Cieśniną Magellana, odnaleziono dopiero w listopadzie 1520 roku, a więc rok po wypłynięciu z Hiszpanii, po opłynięciu Przylądka Dziewic. Ląd ograniczający cieśninę od południa nazwano Ziemią Ognistą, od ognisk które często palili Indianie. Załoga dopłynęła do nowego Oceanu, który Magellan nazwał Spokojnym z uwagi na dobrą pogodę panującą w czasie wyprawy. Dalszy rejs był drogą w nieznane, na dodatek zaczęły się mnożyć problemy: kończyła się żywność i woda, marynarze zapadali na szkorbut i inne choroby. W międzyczasie jeden z okrętów zdezerterował, doszło do buntu części załogi, kolejny ze statków zatonął. W kierunku Indii płynęły już tylko 3 okręty. Wiosną 1521 roku Magellan dotarł na Filipiny, udało mu się tam nawet nawrócić króla wyspy Cebu na chrześcijaństwo. Żeglarz poniósł jednak niespodziewanie śmierć w czasie jednej z potyczek z tubylcami z wyspy Mactan, którzy nie dostarczyli obiecanych mu towarów. Dalszą podróżą dowodził Juan Sebastian del Caño. Ekspedycja kierowała się dalej przez wyspy Indonezji i wzdłuż wybrzeża Afryki. Do Hiszpanii dotarło w dniu 6 września 1522 roku tylko 18 żeglarzy na ostatnim statku o znamiennej nazwie „Victoria” (kolejnych 13 zostało wkrótce uwolnionych z portugalskiej niewoli do której dostali się podczas próby zakupu jedzenia na Przylądku Dobrej Nadziei).

Trasa wyprawy Ferdynanda Magellana:

Źródło: MesserWoland, Petr Dlouhý; https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Magellan%27s_voyage_PL.svg/800px-Magellan%27s_voyage_PL.svg.png

Wyprawa poza sukcesem finansowym okazała się także ważna z naukowego punktu widzenia. Dostarczono ostatecznego dowodu na kulistość Ziemi. Udowodniono możliwość dotarcia do Indii płynąc na zachód. Odkryto nowe gatunki zwierząt i ciała niebieskie. Wyprawa przyczyniła się także do ustalenia międzynarodowej linii zmiany daty, ponieważ podróż zakończyła się innego dnia niż sądzili jej uczestnicy, z uwagi na jej okrążenie i „utracenie” jednego dnia.


Autor: Emilia Janicka, Julia Janicka

Sprawdzono pod względem merytorycznym: mgr Bartłomiej Kulas