Turystyka należy do najszybciej rozwijających się na świecie branży usług. Jej udział w generowaniu PKB i tworzeniu miejsc pracy zależy w największym stopniu od walorów turystycznych, których w Polsce nie brakuje. Nasz kraj zalicza się do grupy państw atrakcyjnych turystycznie i chętnie odwiedzanych przez gości zza granicy.

Spis tematów (kliknij, aby przejść do wyboru tematów)


Gospodarka Polski

VII Turystyka w Polsce

1. Walory przyrodnicze Polski

Polska jest państwem ponadprzeciętnie bogatym w unikatowe walory przyrodnicze, sprzyjające rozwojowi turystyki. Zawdzięczamy to m.in. umiarkowanej urbanizacji i industrializacji, dzięki czemu wiele cennych przyrodniczo obszarów nie uległo przekształceniu. Pasowy układ rzeźby terenu sprawia, że w każdym z obszarów Polski znajdują się obiekty w pewnym stopniu unikalne w skali kontynentu a nawet świata. Największym wspólnym walorem przyrodniczym Polski jest zróżnicowanie środowiska przyrodniczego. W Polsce można doświadczyć w zasadzie wszystkich bardziej istotnych turystycznie obiektów środowiska przyrodniczego.

Głównymi walorami przyrodniczymi Polski są:

  • Morze Bałtyckie nad którym leży Polska. Długość linii brzegowej wynosi aż 775 km co daje olbrzymie możliwości nadmorskiego wypoczynku w licznych kurortach i małych miejscowościach. Choć Bałtyk jest morzem chłodnym i zanieczyszczonym, cieszy się dużą popularnością ze względu na swoją urokliwość (m.in. krajobrazową) w sezonie letnim. Dodatkowym atutem zbiornika jest wysoka naturalność jednych z najpiękniejszych na świecie kwarcowych, białych plaż o bardzo dużej szerokości. W sąsiedztwie plaż funkcjonują często wydmy. Uzupełnieniem atrakcyjności Bałtyku jest obecność jego głównych skarbów – bursztynu, którego zasoby poza tym zbiornikiem są bardzo ograniczone oraz ryb, często podawanych w jego bezpośrednim sąsiedztwie w lokalnych smażalniach.

Bałtyckie plaże należą do najpiękniejszych na świecie i zachowują wysoki poziom naturalności

Źródło: https://rokporoku.eu/wp-content/uploads/2020/08/baltyk-4.jpeg
  • Urozmaicone krajobrazowo obszary pojezierzy – zasobne w liczne jeziora o doskonałych warunkach do rozwoju żeglarstwa i innych sportów wodnych oraz sąsiadujące z kompleksami leśnymi, które dostarczają też grzybów i owoców (m.in. borówek). Szczególnym zainteresowaniem cieszy się Kraina Wielkich Jezior Mazurskich – unikalny kompleks jezior polodowcowych w Europie. Uzupełnieniem oferty pasa pojezierzy jest urozmaicona rzeźba terenu, pełna moren i innych form polodowcowych o ponadprzeciętnej atrakcyjności krajobrazowej. W pasie pojezierzy, ale też w innych regionach Polski występują  liczne rzeki świetnie nadające się do organizacji spływów kajakowych.

Urokliwe krajobrazy pojezierzy pełne jezior, lasów i elementów rzeźby młodoglacjalnej mają charakter unikatowy w skali światowej

Źródło: https://www.worldisbeautiful.eu/up_files/837-Wdzydze.jpg
  • Rozległe obszary leśne i podmokłe pasa nizin, m.in. Puszcza Kampinoska i Puszcza Białowieska oraz rozlewiska Biebrzy i Narwi to kolejne obiekty o charakterze unikatowym. Zachowane lasy (także w innych częściach kraju) mają często charakter bardzo słabo przekształcony i są zbliżone do naturalnych, a miejscami wręcz pierwotnych obszarów przyrodniczych. Posiadają one urozmaiconą florę i faunę, m.in. rzadko występujące i podlegające ochronie gatunki zwierząt jak np. żubr. Możliwość obcowania z naturalnym środowiskiem przyrodniczym jest często niedostępna na tym poziomie w innych krajach, gdzie obszary leśne zostały często wycięte lub nie mają podobnych – korzystnych – parametrów geograficzno-przyrodniczych.

Polska posiada względnie wysoki poziom lesistości, co w istotny sposób podnosi naszą atrakcyjność turystyczną

Źródło: https://pliki.portalsamorzadowy.pl/i/18/04/38/180438.jpg
  • Niezwykle urozmaiconym i atrakcyjnym przyrodniczo środowiskiem cieszy się pas wyżyn, gdzie obecne są m.in. wapienne formacje skalne czy wąwozy lessowe. Oprócz malowniczych skalnych krajobrazów urozmaiconej rzeźby, możliwe jest także zwiedzanie jaskiń, obecnych ponadto w górach. W tym pasie elementy środowiska przyrodniczego współwystępują z walorami kulturowymi, co dodatkowo zwiększa atrakcyjność tej części kraju.

Urozmaicone krajobrazy rzadkich formacji skalnych z obecnością jaskiń, to kolejny walor przyrodniczy Polski

Źródło: https://www.werandaweekend.pl/data/articles/ojcowski-park-narodowy-trasy-rowerowe-01.jpg
  • Wielkim skarbem przyrodniczym Polski są góry. To nie tylko piękne krajobrazy urozmaiconej rzeźby terenu (pełnej lasów, jezior, jaskiń, górskich potoków, przełęczy i jezior cyrkowych), ale też doskonałe miejsce do pieszych wędrówek i wspinaczki. Polskie góry są bardzo zróżnicowane. Sudety z Karkonoszami i Górami Stołowymi zachwycają budową skalną. Tatry są centrum rzeźby polodowcowej na obszarach górskich. Bieszczady to jedne z najpiękniejszych na świecie górskich kompleksów leśnych. Dodatkowo w Karkonoszach i Tatrach panują dobre warunki do uprawiania zimowych sportów, m.in. narciarstwa.

Piękno polskich gór jest widoczne zwłaszcza w sezonie zimowym

Źródło: https://abc-survival.pl/wp-content/uploads/2020/02/bigstock-Beautiful-winter-at-Eye-of-the-349107766.jpg

Unikalność środowiska przyrodniczego Polski jest na tyle duża, że w celu jej ochrony utworzono aż 23 Parki Narodowe i szereg innych form ochrony przyrody. Kliknij, aby dowiedzieć się więcej o Parkach Narodowych w Polsce.

2 obiekty przyrodnicze (Puszcza Białowieska i lasy Bieszczad) znalazły się też na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wiele obiektów i elementów przyrodniczych, które mogą stać się atrakcyjne turystycznie, wymagają w tym celu stworzenia specjalnej infrastruktury. Takich zabiegów potrzebują m.in. interesujące zasoby wód podziemnych, z wykorzystaniem których tworzone są uzdrowiska.

Tężnie solankowe w Ciechocinku to połączenie infrastruktury turystycznej z naturalnymi walorami przyrodniczymi

Źródło: https://www.sanatoriumchemik.pl/upload/art/294_img1_126_img1_8470_d_uuln_llam.jpg

2. Walory kulturowe Polski

Oprócz bogatego środowiska naturalnego Polska, jako kraj o ponad 1000-letniej historii, może poszczycić się niezwykle atrakcyjnym dorobkiem kulturowym, często nietypowym i wyróżniającym nasz kraj w skali światowej. Obejmuje on rozmaite elementy: architekturę, obiekty techniczne i inżynieryjne, sztukę, kulinaria, obrzędy, imprezy kulturalne i inne. Podobnie jak w przypadku środowiska przyrodniczego – wielkim skarbem Polski jest różnorodność kulturalna, umożliwiająca turyście poznania bardzo wielu obliczy naszego kraju. Za ponadprzeciętnie przyjazny turystom aspekt uznaje się polską gościnność.

Głównymi walorami kulturowymi Polski są:

  • Elementy kultury sakralnej – obejmujące obiekty dużej (kościoły, sanktuaria) i małej architektury (przydrożne kapliczki, nekropolie). Polska jako kraj katolicki od początku swojego istnienia, wykazuje do dzisiaj olbrzymie związki z kościołem, a dorobek sakralny jest wszechobecnym elementem krajobrazu kulturowego Polski.

Obiekty religijne obejmujące m.in. świątynie i sanktuaria takie jak Kalwaria Zebrzydowska są ważnym elementem popularnej na świecie turystyki religijnej

Źródło: https://scontent-waw1-1.xx.fbcdn.net/v/t39.30808-6/241137703_2720367364922643_3430193843615855732_n.jpg?_nc_cat=101&ccb=1-5&_nc_sid=e3f864&_nc_ohc=lJ3uH6Jp7SsAX90uhi5&_nc_ht=scontent-waw1-1.xx&oh=00_AT_JUoKbZGKsOHUMegtQ4uczrJCJL8j2emncDB0nAUjh-Q&oe=62646281
  • Architektura historyczna świecka związana z olbrzymim dorobkiem cywilizacyjnym naszego kraju obejmuje m.in. zamki i pałace, mury miejskie, rynki średniowieczne i barokowe, elementy architektury typowe dla fizjonomii miast wszystkich typów i obiekty nowoczesne o rozmaitych funkcjach. Ciekawym elementem są zabytkowe grodziska.

Wybitne obiekty architektoniczne koncentrują się w głównych miastach i obejmują m.in. historyczne centra jak np. rynek we Wrocławiu

Źródło: Zbiory własne – Bartłomiej Kulas.
  • Polska jest także miejscem wytworu wybitnych dzieł sztuki. Niektóre z nich – są trudne do zmaterializowania (np. muzyka Chopina, literatura Mickiewicza i Słowackiego), inne – jak np. obrazy, rzeźby i pomniki dają się podziwiać turystom. Przyciągają one turystów oczekujących ponadprzeciętnych wrażeń estetycznych.

Panorama Racławicka jest przykładem wybitnego w skali światowej dzieła sztuki, które codziennie odwiedzają wielkie rzesze turystów

Źródło: Zbiory własne – Bartłomiej Kulas.
  • Interesującym walorem kulturowym Polski są zabytkowe obiekty techniki. Obejmują one m.in. obiekty przemysłowe – dawne kopalnie, zamknięte zakłady produkcyjne (np. stocznie), stare browary i inne, ale też obiekty inżynieryjne takie jak unikalne konstrukcje mostowe, kanały śródlądowe, czy obiekty hydroenergetyki. Na Górnym Śląsku jest ich tak wiele, że powstał tam specjalny Szlak Zabytków Techniki.

Jednym z unikatowych zabytków techniki w Polsce jest Parowozownia w Wolsztynie (Wielkopolskie)

Źródło: https://parowozowniawolsztyn.pl/wp-content/uploads/2017/11/hala_0.jpg
  • Ważne i silnie eksploatowane są w Polsce wszelkiego rodzaju walory historyczne. Dotyczą one ważnych postaci, np. ze świata nauki czy kultury czy lokalnych i państwowych władców i polityków, jak również przełomowych wydarzeń, np. związanych z militariami. W ten sposób promuje się m.in. Toruń, opierający swoją turystykę o postać Mikołaja Kopernika i związanych z jego osobą obiektów. W Polsce dużą popularnością cieszą się także inscenizacje bitew i związane z nimi wydarzenia kulturowe np. Bitwa pod Grunwaldem czy Oblężenie Malborka.

Inscenizacja Bitwy pod Grunwaldem przyciąga rekonstruktorów i widzów z całego świata

Źródło: https://www.radio.kielce.pl/themes/upload/s6/2020/05/dsc-3665-1320×881-121149.jpg
  • Polska jest też miejscem odbywania się licznych wydarzeń kulturowych związanych z filmem, muzyką i sztuką, a także sportem. Występy znanych artystów, a przede wszystkim znane wydarzenia sportowe (np. mecze piłkarskie, zawody narciarstwa klasycznego), jak również festiwale przyciągają turystów krajowych i zagranicznych.

Zawody w skokach narciarskich na Wielkiej Krokwi w Zakopanym przyciągają tłumy turystów każdego roku

Źródło: https://d-art.ppstatic.pl/kadry/k/r/1/97/b0/61961cdad55e4_o_full.jpg
  • Funkcję turystyczną pełnią także niektóre elementy infrastruktury – m.in. areny sportowe i widowiskowe, centra handlowe, także parki, ogrody, cmentarze, muzea, galerie sztuki, a wreszcie parki rozrywki czy nowoczesne obiekty infrastruktury transportu. Same w sobie funkcję turystyczną mogą pełnić także obiekty noclegowe i gastronomiczne, jeżeli są bezpośrednim celem podróży.

Energylandia w Zatorze koło Krakowa jest najpopularniejszym parkiem rozrywki w Polsce, odwiedzanym przez miliony turystów

Źródło: https://www.wyjatkowyprezent.pl/blog/wp-content/uploads/2020/03/00_Energylandia.jpg

Najcenniejsze walory kultury materialnej naszego kraju wpisane zostały na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Polsce udało się umieścić na tej liście 17 obiektów, a 5 kolejnych kandyduje do umieszczenia na niej. Kliknij, aby dowiedzieć się więcej o polskich obiektach na Liście UNESCO.

3. Infrastruktura turystyczna i ruch turystyczny w Polsce

Ważnym elementem rozwoju turystyki jest jej infrastruktura, czyli zespół urządzeń i obiektów technicznych, które przyczyniają się do obsługi turystów lub ułatwienia dostępności do niej. Należą do nich między innymi:

  • Baza noclegowa – obejmująca np. hotele, hostele, motele, pensjonaty, kwatery, schroniska, kempingi itd.
  • Baza gastronomiczna – czyli sieć restauracji, barów, pubów, klubów, kawiarni itd.
  • Infrastrukturę towarzyszącą – obiekty sportowe i rekreacyjne (np. wyciągi linowe, baseny, kąpieliska, stadiony itd.) oraz niezbędną infrastrukturę transportową.

Obiekty infrastruktury turystycznej mogą być jednocześnie kulturowymi walorami turystycznymi.

Oferta gastronomiczna może stanowić cel turystyki kulinarnej

Źródło: https://foto.cloudgdansk.pl/foto/Otwarte_ogrodki_gastronomiczne_194039_800px.jpg

Baza noclegowa turystyki w 2019 r. liczyła ponad 11 tysięcy obiektów. W tej grupie najliczniejsze były hotele (2635), natomiast większościową grupę (ponad 7000 obiektów) stanowiły obiekty niehotelowe.

Struktura turystycznych obiektów noclegowych w 2019 r.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Łącznie turystyczne obiekty noclegowe w Polsce w 2019 r. dysponowały ponad 825 tysiącami miejsc. Choć obiekty typu hotelowego stanowiły 37,6% wszystkich obiektów noclegowych, oferowały 44,7% miejsc noclegowych, z których większość była zorganizowana w hotelach (ponad 1/3 wszystkich).

Struktura turystycznych obiektów noclegowych w 2019 r.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Rozmieszczenie przestrzenne turystycznej bazy noclegowej jest silnie zróżnicowane przestrzennie. Najwięcej miejsc w obiektach noclegowych koncentruje się w województwach nadmorskich: zachodniopomorskim i pomorskim (odpowiednio ponad 145 tys. i niemal 120 tys.) oraz w sąsiadujących z Tatrami województwie małopolskim (prawie 105 tys.). Tylko w tych trzech województwach znajdowało się prawie 45% wszystkich miejsc noclegowych w kraju, przy czym w Małopolsce większość stanowiły obiekty hotelowe (głównie hotele, których było tu najwięcej w całym kraju) a w pasie nadmorskim – obiekty niehotelowe, głównie domki i kwatery z pokojami. Dużo miejsc było też w województwach z obecnością dużych miejskich aglomeracji – mazowieckim (ponad 54 tys.,), dolnośląskim (prawie 71 tys.) i śląskim (ponad 51 tys.).

Baza noclegowa i krajowy ruch turystyczny według województw w Polsce w 2019 r.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Aktywność turystyczna ludności Polski zmieniała się w latach. W latach 90-tych, wraz z poprawą sytuacji gospodarczej rósł także ruch turystyczny, zwłaszcza krajowy. W 2000 r. na wyjazd turystyczny w kraju wybrało się 45% mieszkańców Polski, podczas gdy 10 lat wcześniej – 41%. Wzrosła także popularność turystyki zagranicznej (z 12% do 15%), wciąż jednak 40% ludności w ogóle nie wyjeżdżało. W latach 2000 – 2010 doszło do pogorszenia sytuacji gospodarczej i ograniczenia ruchu turystycznego, który ponownie zaczął rosnąć po 2010 roku. W 2019 r. już tylko 36% ludności nie podróżowało, podczas gdy 44% wyjeżdżało na wycieczki krajowe, a 20% – zagraniczne.

Wśród podróżujących po kraju największym ruchem turystycznym cechowało się województwo małopolskie. Średnio na 1 kilometr kwadratowy województwa przypadło tu prawie 448 turystów w 2019 r., podczas gdy w pomorskim było to 376, a w zachodniopomorskim 249 turystów. Najmniejsze zagęszczenie ruchu turystycznego cechowało regiony takie jak Opolszczyzna (66 turystów na km2 powierzchni), Podlasie (67), czy ziemia Lubuska (70).

Aktywność turystyczna ludności Polski w latach 1990 – 2019

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Ważnym elementem polskiej turystyki są przyjazdy turystów zagranicznych. W 2019 r. Polskę odwiedziło rekordowe 21,1 mln turystów zza granicy. To najlepszy wynik od 1995 r. Polska była względnie popularna w latach 90-tych jako nowy, atrakcyjny i tani kierunek dla turystów z Europy Zachodniej, zwłaszcza Niemiec. Jednak wraz z popularyzacją kierunków tropikalnych (m.in. Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Kenii czy Tajlandii) popularność Polski znacząco spadła w pierwszej dekadzie XXI wieku. W ostatnich latach podjęto olbrzymie wysiłki żeby ponownie przyciągnąć turystów, w tym czasie nasz kraj dokonał też istotnego postępu cywilizacyjnego, co zaowocowało wzrostem ruchu turystycznego.

Przyjazdy turystów zagranicznych do Polski i zagraniczne wyjazdy turystyczne mieszkańców Polski  w latach 1995 – 2019

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Wśród turystów zagranicznych odwiedzających Polskę dominują mieszkańcy krajów sąsiednich na czele z Niemcami, którzy stanowią ponad 1/3 wszystkich turystów zza granicy w Polsce. W ostatnich latach podróże turystyczne do Polski spopularyzowały się wśród Ukraińców. Z ponad 21,1 mln turystów zagranicznych, kraje sąsiadujące odpowiadały za niemal 60% całego ruchu. Znaczna część turystów pochodziła jednocześnie z państw Unii Europejskiej – łącznie prawie 62%, a wraz z Wielką Brytanią i Norwegią – blisko 70% ruchu turystycznego. W Polsce pojawiali się też turyści z USA, Chin, Szwajcarii i Izraela. Głównym motywem podróży turystów zagranicznych były cele biznesowe  oraz krajoznawstwo. Dużą rolę odgrywała turystyka związana z historią i religią (m.in. dla Niemców i Żydów). W ostatnich 15-latach istotnie rośnie też liczba notowanych wyjazdów polskich poza granice kraju, która to w tym czasie uległa prawie podwojeniu (do blisko 7,5 miliona wyjazdów rocznie).

Turyści zagraniczni w Polsce w 2019 roku według kraju pochodzenia

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Różnorodność przyrodnicza i kulturowa Polski pozwala na realizację na terenie naszego kraju wszystkich głównych rodzajów turystyki na wysokim poziomie. W Polsce możliwe jest zarówno bierne wypoczywanie, jak i aktywne zwiedzanie, uprawianie sportów czy obcowanie z kulturą.

4. Projekt szkolnej wycieczki turystycznej

Wycieczki szkolne stanowią ważny element edukacyjny w polskim systemie oświaty. Organizacja wyjazdów opiera się o rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki. Tak organizowana turystyka obejmuje cele poznawcze, edukacyjne, wychowawcze i profilaktyczne. Choć opracowanie programu wycieczki należy do zadań kierownika wycieczki, nie ma przeciwwskazań, by to uczniowie wyszli z inicjatywą wyjazdu i zaproponowali jego kształt.

Polska jest krajem bardzo wysoko atrakcyjnym turystycznie, dlatego w każdym regionie można znaleźć ciekawe i warte odwiedzenia miejsca. Planując wycieczkę należy uwzględnić:

  • Wybór właściwego miejsca, które zapewni wartościowe doznania dla uczestników wyjazdu. Miejsce może być różne, powinno spełniać oczekiwania uczniów – może to być przestrzeń w której dominować będzie zwiedzanie, turystyka aktywna czy wypoczynek na plaży. Zależy to w dużej mierze od oczekiwań uczniów i wizji nauczyciela – organizatora. Wybierając miejsce warto wcześniej przeprowadzić research, tzn. przeanalizować (np. w Internecie, z przewodników turystycznych, albo korzystając z katalogów gotowych ofert wyjazdowych biur podróży czy wreszcie posługując się mapą) elementy oferty turystycznej wybranej destynacji podróży. Wybierając miejsce warto wcześniej ustalić jaki jest główny cel wyjazdu (zwiedzanie i krajoznawstwo, integracja, walory edukacyjno-poznawcze, obcowanie z kulturą itp.).
  • Określenie parametrów technicznych wyjazdu – przede wszystkim jego terminu, środka transportu, ewentualnego miejsca noclegowego i posiłków oraz listy uczestników wraz z opiekunami. Planując wycieczkę warto uwzględnić przewidziane w planie (harmonogramie) pracy szkoły z góry wyznaczone na ten cel dni w roku szkolnym, np. terminy tzw. „Zielonej Szkoły”. Na każdy rodzaj wycieczki (także jednodniowej, czy nawet zwykłego wyjścia ze szkoły) zawsze zgodę musi wyrazić Dyrektor Szkoły, podpisując tzw. kartę wycieczki. W celu zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa należy zadbać o właściwą liczbę opiekunów wycieczki. Choć przepisy prawa oświatowego nie regulują precyzyjnie liczby nauczycieli, którzy muszą wziąć udział w danym typie wycieczki, należy przyjąć, że w przypadku wycieczki całodniowej lub wyjazdu z noclegiem powinno ich być co najmniej dwóch. Dokładna liczba wychowawców powinna zależeć od liczby uczestników wyjazdu, ich wieku oraz poziomu dojrzałości. Przygotowując wycieczkę należy też oszacować jej koszt, ale to już zadanie dla nauczyciela – kierownika wycieczki.
  • Żeby wycieczka była udana potrzebne jest wcześniejsze przygotowanie jej szczegółowego planu. Powinien on uwzględniać główne punkty harmonogramu: miejsca i godzinę zbiórki, kolejne planowane obiekty do odwiedzenia wraz z zaplanowanym na to czasem, przerwy na posiłek i wreszcie ewentualny nocleg. Planowanie wycieczki jest zadaniem trudnym, wymaga pewnej wprawy i doświadczenia. Pomocne mogą być informacje zamieszczone w Internecie np. opinie innych odwiedzających czy rekomendacje zarządców odwiedzanych obiektów. Pozwolą one ocenić czas potrzebny do spędzenia w danym miejscu lub w podróży. Przydatne będzie też przeanalizowanie rozkładów jazdy – pociągów czy transportu miejskiego, a wreszcie map np. Google Maps, jeżeli część trasy będzie realizowana pieszo.

Poniżej przedstawiono kilka przykładów szkolnych wyjazdów turystycznych o różnej długości i programie. Mogą być one inspiracją dla nauczycieli, poszukujących ciekawych miejsc podróży. We wszystkich przypadkach miejscem rozpoczęcia wyjazdu był Gdańsk. Wycieczki mogą mieć różny charakter – odbywać się w miejscowości zamieszkania lub być długimi podróżami na drugi koniec kraju.

Case Study – kilkugodzinna wycieczka w miejscowości szkoły

Cel wycieczki: Poszerzenie wiedzy w zakresie form młodoglacjalnych na obszarze pojezierzy, praca z mapą.

Szczegółowy program wycieczki:

  • 10:00 – zbiórka uczestników i wyjście z budynku szkoły w Gdańsku.
  • 10:00 – 10:30 – podróż pociągiem SKM do stacji Gdańsk Oliwa.
  • 10:30 – 11:30 – spacer na punkt widokowy Pachołek.
  • 11:30 – 12:00 – podziwianie widoku dolnego Gdańska, prelekcja nauczyciela geografii na temat powstawania moren dennych i innych form młodoglacjalnych na terenie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego (TPK).
  • 12:00 – 13:00 – grupowa praca z mapą na terenie TPK, poszukiwanie wybranych elementów rzeźby terenu, analiza formacji roślinnych.
  • 13:00 – 14:00 – powrót do szkoły.

Ze Wzgórza Pachołek rozpościera się piękny widok na Oliwę i inne dzielnice Gdańska

Źródło: https://pomorskie.travel/wp-content/uploads/2012/07/Widok-z-wiezy-widokowej-na-wzgorzu-Pacholek-fot.-M.Ochocki-Pomorskie.Travel.jpg

Case Study – jednodniowa wycieczka do Łeby

Cel wycieczki: Poszerzenie wiedzy w zakresie form eolicznych na obszarze wybrzeży, poznanie największych w Polsce jezior przybrzeżnych oraz wybranych form ochrony przyrody (Park Narodowy).

Szczegółowy program wycieczki:

  • 7:00 – zbiórka uczestników wyjazdu przed budynkiem szkoły w Gdańsku.
  • 7:00 – 9:00 – przejazd autokarem do Łeby, na parking przy Słowińskim Parku Narodowym.
  • 9:00 – 11:00 – piesza wędrówka na wydmę Łącką w Słowińskim Parku Narodowym.
  • 11:00 – 12:00 – pobyt na wydmach, podziwianie krajobrazu wydmowego i jezior przybrzeżnych.
  • 12:00 – 14:00 – piesza wędrówka z powrotem do miasta Łeba.
  • 14:00 – 16:00 – przerwa obiadowo – wypoczynkowa.
  • 16:00 – 17:00 – zwiedzanie miasta Łeba.
  • 17:00 – 19:00 – powrót do Gdańska.

Ruchome wydmy w Słowińskim Parku Narodowym to ważna atrakcja turystyczna Polski

Źródło: https://www.e-wczasy.pl/blog/wp-content/uploads/2018/04/leba-wydmy.jpg

Case Study – dwudniowa wycieczka na Kaszuby

Cel wycieczki: Poszerzenie wiedzy w zakresie form młodoglacjalnych na obszarze pojezierzy, zapoznanie ze specyfiką jezior polodowcowych, obcowanie z naturą leśną, poznanie aparatury badawczej ogródka meteorologicznego, poznanie kultury Kaszubskiej.

Szczegółowy program wycieczki:

Dzień pierwszy:

  • 9:00 – zbiórka uczestników wyjazdu przed budynkiem szkoły w Gdańsku.
  • 9:00 – 11:00 – przejazd autokarem do Ośrodka Wypoczynkowego Uniwersytetu Gdańskiego w Łączynie, pozostawienie bagaży na miejscu docelowym.
  • 11:00 – 14:00 – wyprawa kajakami na jeziora: Raduńskie Dolne i Raduńskie Górne (jeziora rynnowe).
  • 14:00 – 14:30 – zakwaterowanie w miejscu noclegowym.
  • 14:30 – 15:00 – przejazd na posiłek do Stężycy.
  • 15:00 – 16:00 – obiad w Stężycy.
  • 16:00 – 16:30 – przejazd do Łączyna.
  • 16:30 – 17:00 – przerwa wypoczynkowa.
  • 17:00 – 19:00 – spacer po lasach Kaszubskiego Parku Krajobrazowego, poszukiwanie form młodoglacjalnych.
  • 19:00 – 21:00 – ognisko integracyjne.
  • 21:00 – 22:00 – przerwa higieniczna.
  • 22:00 – cisza nocna.

Turystyka wodna na Jeziorze Raduńskim Dolnym doświadcza licznych wrażeń krajobrazowych

Źródło: https://www.worldisbeautiful.eu/up_files/1731_05-Widok-na-Jezioro-Radunskie.jpg

Dzień drugi:

  • 8:00 – 9:00 – pobudka, poranna toaleta.
  • 9:00 – 9:30 – śniadanie, wykwaterowanie.
  • 9:30 – 10:00 – wędrówka piesza do Stacji Limnologicznej Uniwersytetu Gdańskiego w Borucinie.
  • 10:00 – 11:00 – zapoznanie z aparaturą badawczą ogródka meteorologicznego i zasadami pracy pomiarowej na jego terenie.
  • 11:00 – 11:30 – przejazd autokarem do Szymbarka.
  • 11:30 – 12:00 – wspinaczka na wzgórze Wieżyca.
  • 12:00 – 12:30 – podziwianie krajobrazu „Szwajcarii Kaszubskiej”.
  • 12:30 – 15:00 – przejazd do Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku, zwiedzanie Centrum, m.in. domu do góry nogami, Domu Sybiraka i Skansenu Budownictwa Drewnianego.
  • 15:00 – 16:00 – obiad w Hotelu Szymbark.
  • 16:00 – 18:00 – powrót do Gdańska.

Szymbark stanowi centrum edukacji w zakresie kultury Kaszubów i jest niezwykle popularny wśród turystów

Źródło: https://www.swiathegemona.pl/wp-content/uploads/2019/06/dom_dogorynogami_Szymbark_05.jpg

Case Study – trzydniowa wycieczka do Warszawy

Cel wycieczki: Poznanie różnych form transportu miejskiego, analizowanie funkcji miasta stołecznego, poszerzenie wiedzy w zakresie turystyki sportowej, poznanie kultury Azji Południowo-Wschodniej, poznanie zasad działania gospodarki pieniężnej, poznanie oferty studiów wyższych z zakresu nauk ekonomicznych w Warszawie, poszerzenie wiedzy w zakresie historii geologicznej.

Szczegółowy program wycieczki:

Dzień pierwszy:

  • 6:00 – zbiórka uczestników wyjazdu na dworcu PKP Gdańsk Główny.
  • 6:15 – 9:30 – przejazd pociągiem do Warszawy.
  • 9:30 – 10:30 – zakup biletów 48-godzinnych ZTM Warszawa, przejazd do miejsca noclegowego – Schroniska Młodzieżowego Agrykola.
  • 10:30 – 11:30 – pozostawienie bagaży i przejazd autobusem miejskim pod Barbakan.
  • 11:30 – 13:00 – spacer krajoznawczy śródmieściem Warszawy (Stare Miasto – Plac Piłsudskiego – Pałac Kultury), przejazd metrem między obiektami.
  • 13:00 – 13:30 – wjazd na punkt widokowy Pałacu Kultury i Nauki, podziwianie krajobrazu Warszawy.
  • 13:30 – 14:30 – przerwa obiadowa w galerii Złote Tarasy.
  • 14:30 – 17:00 – przejście do Centrum Pieniądza Narodowego Banku Polskiego i zajęcia edukacyjne w Centrum.
  • 17:00 – 17:30 – przejazd autobusem miejskim do punktu noclegowego, zakwaterowanie.
  • 17:30 – 18:15 – przerwa wypoczynkowa.
  • 18:15 – 19:00 – przejazd autobusem miejskim do Parku Trampolin „Gocław”.
  • 19:00 – 20:00 – integracja grupy w Parku Trampolin.
  • 20:00 – 21:00 – powrót do miejsca noclegowego, wieczorne zakupy spożywcze.
  • 21:00 – 22:00 – przerwa higieniczna.
  • 22:00 – cisza nocna.

Ponieważ większość uczniów prawdopodobnie już była w Warszawie, warto zadbać o nieoczywiste punkty programu – takie jak Centrum Pieniądza NBP

Źródło: https://edunews.pl/images/obrazki/cp04b-fot.K.S%C5%82omka.jpg

Dzień drugi:

  • 8:00 – 9:00 – pobudka, poranna toaleta.
  • 9:00 – 10:00 – śniadanie w obiektach gastronomicznych Śródmieścia Południowego.
  • 10:00 – 13:00 – spacer krajoznawczy po Łazienkach Królewskich i ulicami Warszawy (Belwederska – Aleje Ujazdowskie – Budynek Sejmu RP – II LO im. Batorego.
  • 13:00 – 14:00 – przejazd autobusem miejskim na Stadion Narodowy w Warszawie.
  • 14:00 – 15:00 – zwiedzanie Stadionu Narodowego.
  • 15:00 – 15:30 – przejazd tramwajem do Muzeum Azji i Pacyfiku.
  • 15:30 – 16:30 – lekcja muzealna „Religie Indii”.
  • 16:30 – 18:00 – przejazd tramwajem i przerwa obiadowa w galerii Złote Tarasy.
  • 18:00 – 19:00 – przejazd autobusem miejskim do punktu noclegowego, przerwa wypoczynkowa.
  • 19:00 – 20:30 – przejazd autobusem miejskim do Parku Wodnego „Warszawianka” – integracja w Aquaparku.
  • 20:30 – 21:30 – powrót autobusem miejskim do punktu noclegowego, wieczorne zakupy.
  • 21:30 – 22:00 – przerwa higieniczna.
  • 22:00 – cisza nocna.

Stadion Narodowy w Warszawie jest coraz popularniejszym obiektem turystycznym wschodniej Warszawy i największym obiektem sportowym w Polsce

Źródło: Zbiory własne – Bartłomiej Kulas.

Dzień trzeci:

  • 8:00 – 9:00 – pobudka, poranna toaleta, wykwaterowanie z obiektu noclegowego.
  • 9:00 – 10:00 – śniadanie w obiektach gastronomicznych Śródmieścia Południowego.
  • 10:00 – 11:30 – przejazd autobusem miejskim do Muzeum Polskiego Instytutu Geologicznego, zwiedzanie obiektu.
  • 11:30 – 13:00 – przejście do budynku Szkoły Głównej Handlowej, zwiedzanie gmachu oraz biblioteki.
  • 13:00 – 13:30 – powrót autobusem miejskim do obiektu noclegowego po bagaże.
  • 13:30 – 15:00 – przejazd autobusem miejskim do galerii Złote Tarasy, przerwa obiadowa.
  • 15:30 – 19:00 – powrót pociągiem do Gdańska.

Warszawa obfituje w liczne muzea – warto wybrać takie, które w krótkim czasie dostarczą pokaźnej dawki wiedzy np. Muzeum PIG

Źródło: Zbiory własne – Bartłomiej Kulas.

Case Study – czterodniowa wycieczka do Wrocławia

Cel wycieczki: Poszerzenie wiedzy w zakresie funkcjonowania wody w przyrodzie i gospodarce (w tym zagrożenie powodziowe dużego miasta), obcowanie z kulturą, poznanie obiektów UNESCO, zapoznanie się z zasadami turystyki miejskiej, poznanie idei Genius Loci miejsca.

Szczegółowy program wycieczki:

Dzień pierwszy:

  • 8:00 – zbiórka uczestników wyjazdu na dworcu PKP Gdańsk Główny.
  • 8:20 – 13:20 podróż pociągiem do Wrocławia.
  • 13:20 – 14:30 – przejazd autobusem miejskim do punku noclegowego (Vanila Hostel), zakwaterowanie.
  • 14:30 – 16:30 – przejście na Stare Miasto, przerwa obiadowa.
  • 16:30 – 17:30 – zwiedzanie Muzeum Sztuki Filmowej Movie Gate.
  • 17:30 – 19:30 – spacer po śródmieściu Wrocławia, podziwianie krajobrazów, prelekcja na temat idei Genius Loci – Most Zakochanych (Ostrów Tumski).
  • 19:30 – 20:00 – powrót pieszo do punktu noclegowego, wieczorne zakupy spożywcze.
  • 20:00 – 21:00 – przerwa wypoczynkowa.
  • 21:00 – 22:00 – przerwa higieniczna.
  • 22:00 – cisza nocna.

Most Zakochanych (właściwie Most Tumski) we Wrocławiu idealnie nadaje się do omówienia zagadnienia Genius Loci

Źródło: https://investmap.pl/_i/image/226/98/39906_1200x1200.jpg

Dzień drugi:

  • 8:00 – 10:00 – pobudka, poranna toaleta, śniadanie na terenie obiektu noclegowego.
  • 10:00 – 11:00 – przejście do Panoramy Racławickiej i zwiedzanie obiektu (obrazu).
  • 11:00 – 12:30 – przejście do Muzeum Narodowego i zwiedzanie obiektu.
  • 12:30 – 13:00 – przejście do Hydropolis – centrum nauki o wodzie.
  • 13:00 – 15:00 – zwiedzanie Hydropolis z przewodnikiem, zapoznanie z gospodarką wodną we Wrocławiu i poszerzenie wiedzy na temat funkcjonowania wody w przyrodzie.
  • 15:00 – 17:00 – przejście do Galerii Dominikańskiej, przerwa obiadowa.
  • 17:00 – 20:00 – przejazd tramwajem do Aquaparku Wrocław, integracja grupowa.
  • 20:00 – 21:00 – powrót tramwajem do punktu noclegowego, wieczorne zakupy spożywcze.
  • 21:00 – 22:00 – przerwa higieniczna.
  • 22:00 – cisza nocna.

Hydropolis to jeden z najciekawszych edukacyjnych obiektów geograficznych w Polsce

Źródło: https://visitwroclaw.eu/files/news/hydropolis-1180x700_v2.jpg

Dzień trzeci:

  • 7:00 – 9:00 – pobudka, poranna toaleta, śniadanie na terenie obiektu noclegowego.
  • 9:00 – 10:00 – przejazd tramwajem pod Halę Stulecia.
  • 10:00 – 11:00 – zwiedzanie Hali Stulecia (gmach obiektu) oraz Visitor Center, zrozumienie idei listy UNESCO.
  • 11:00 – 15:30 – przejście do ZOO Wrocław i zwiedzaniem ogrodu zoologicznego z Afrykarium, obiad z przerwą wypoczynkową na terenie obiektu.
  • 15:30 – 16:30 – przejazd do Sky Tower.
  • 16:30 – 17:00 – wjazd na punkt widokowy Sky Tower i podziwianie krajobrazu Wrocławia.
  • 17:00 – 18:00 – przejazd tramwajem do centrum Laser Tag Kwatera Główna.
  • 18:00 – 20:00 – integracja grupowa w centrum Laser Tag.
  • 20:00 – 21:00 – wieczorny spacer po Wrocławiu – Galeria Neonów Neon Side.
  • 21:00 – 22:00 – powrót tramwajem do punktu noclegowego, przerwa higieniczna.
  • 22:00 – cisza nocna.

Wrocław może pochwalić się licznymi wyróżniającymi się atrakcjami turystycznymi, np. galerią neonów, które wieczorami świecą w zachwycający sposób

Źródło: Zbiory własne – Bartłomiej Kulas.

Dzień czwarty:

  • 7:00 – 9:00 – pobudka, poranna toaleta, śniadanie na terenie obiektu noclegowego, wykwaterowanie.
  • 9:00 – 10:00 – przejazd tramwajem pod Halę Stulecia.
  • 10:00 – 11:30 – zwiedzanie Ogrodu Japońskiego i Pergoli z fontanną multimedialną.
  • 11:30 – 12:30 – powrót tramwajem po bagaże do punktu noclegowego, przejazd do Galerii Wroclavia.
  • 12:30 – 14:00 – przerwa obiadowo-wypoczynkowa w Galerii Wroclawia.
  • 14:20 – 19:30 – powrót pociągiem do Gdańska.

Centra handlowe są często same w sobie centrum ruchu turystycznego, a zlokalizowane w sąsiedztwie dworców kolejowych (np. Wroclavia) stanowią dobre miejsce do wypoczynku przed dalszą podróżą

Źródło: https://www.tuwroclaw.com/images/galbig3/news/44643/wroclavia-panorama_5bc6ede84e2106_50853585.jpg.jpg

Case Study – pięciodniowa wycieczka do Małopolski

Cel wycieczki: Poszerzenie wiedzy w zakresie wietrzenia chemicznego i form krasowych, poznanie specyfiki turystyki górskiej i specyfiki miejscowości turystycznej, zapoznanie z zasadami działania parków rozrywki, poszerzenie wiedzy historycznej, poznanie historii górnictwa soli kamiennej, zapoznanie z założeniami turystyki religijnej, poszerzenie wiedzy w zakresie górskich form terenu i rzeźbotwórczej działalności lodowców górskich.

Szczegółowy program wycieczki:

Dzień pierwszy:

  • 6:45 – zbiórka uczestników wyjazdu na dworcu PKP Gdańsk Główny.
  • 7:00 – 12:20 – przejazd pociągiem do Krakowa.
  • 12:20 – 12:40 – zakup biletów MPK Kraków.
  • 12:40 – 13:30 – przejście do Blue Apart Hotel i zakwaterowanie.
  • 13:30 – 15:00 – przerwa obiadowo-wypoczynkowa na rynku w Krakowie.
  • 15:00 – 17:00 – przejście na Wawel, zwiedzanie grobowców i Archikatedry.
  • 17:00 – 19:00 – przejście do Muzeum Krakowa, zwiedzanie Rynku Podziemnego.
  • 19:00 – 20:30 – wieczorny spacer po Starówce.
  • 20:30 – 21:00 – powrót do punktu noclegowego
  • 21:00 – 22:00 – przerwa higieniczna.
  • 22:00 – cisza nocna.

Kraków to jedno z najważniejszych miast historycznych Polski, można tu (na Wawelu) m.in. zwiedzić grób Marszałka Józefa Piłsudskiego

Źródło: https://krknews.pl/wp-content/uploads/2018/05/0939_jozef_pilsudski_sarcophagus.jpg

Dzień drugi:

  • 7:00 – 8:30 – pobudka, poranna toaleta, śniadanie na terenie obiektu noclegowego.
  • 8:30 – 10:00 – przejazd autokarem do Energylandii w Zatorze.
  • 10:00 – 18:00 – integracja w parku rozrywki Energylandia.
  • 18:00 – 19:30 – powrót autokarem do Krakowa.
  • 19:30 – 20:30 – wieczorne zakupy spożywcze, spacer po Plantach.
  • 20:30 – 21:00 – powrót do punktu noclegowego
  • 21:00 – 22:00 – przerwa higieniczna.
  • 22:00 – cisza nocna.

Energylandia w Zatorze jest niezwykle popularnym kierunkiem wśród młodzieży szkolnej, ale na pobyt tutaj trzeba zarezerwować cały dzień

Źródło: https://galeria.bankier.pl/p/a/5/f7766688be600d-948-568-0-249-2126-1275.jpg

Dzień trzeci:

  • 7:00 – 9:00 – pobudka, poranna toaleta, śniadanie na terenie obiektu noclegowego.
  • 9:00 – 9:30 – przejazd autokarem do Wieliczki.
  • 9:30 – 11:30 – zwiedzanie kopalni soli w Wieliczce.
  • 11:30 – 13:00 – przejazd autokarem do Wadowic.
  • 13:00 – 14:30 – zwiedzanie Muzeum Domu Rodzinnego Jana Pawła II – poznanie kontekstu turystyki religijnej.
  • 14:30 – 16:00 – powrót autokarem do Krakowa.
  • 16:00 – 18:00 – przerwa obiadowo-wypoczynkowa na rynku w Krakowie.
  • 18:00 – 20:00 – wieczorne zwiedzanie dzielnicy Kazimierz.
  • 20:00 – 20:30 – wieczorne zakupy spożywcze, spacer po Plantach.
  • 20:30 – 21:00 – powrót do punktu noclegowego
  • 21:00 – 22:00 – przerwa higieniczna.
  • 22:00 – cisza nocna.

Wadowice pod Krakowem to miejsce pełne turystów związanych z osobą Jana Pawła II

Źródło: https://www.malopolska.pl/_userfiles/uploads/kultura%20i%20dziedzictwo/8293.JPG

Dzień czwarty:

  • 6:00 – 8:00 – pobudka, poranna toaleta, śniadanie na terenie obiektu noclegowego.
  • 8:00 – 10:00 – przejazd autokarem do Zakopanego.
  • 10:00 – 18:00 – wycieczka piesza na Kasprowy Wierch w Tatrzańskim Parku Narodowym, elementy krajobrazu lodowcowego (górskiego) i górskich form terenu.
  • 18:00 – 19:30 – zwiedzanie Krupówek z przerwą obiadowo-wypoczynkową.
  • 19:30 – 21:30 – powrót autokarem do Krakowa.
  • 21:30 – 22:00 – przerwa higieniczna.
  • 22:00 – cisza nocna.

Zakopiańskie Krupówki są atrakcyjne turystycznie szczególnie wieczorami

Źródło: https://ilovezakopane.pl/wp-content/uploads/2020/06/zakopane-krupowki.jpg


Dzień piąty:

  • 6:00 – 8:00 – pobudka, poranna toaleta, śniadanie na terenie obiektu noclegowego, wykwaterowanie.
  • 8:00 – 9:00 – przejazd autokarem do Ojcowa.
  • 9:00 – 12:00 – zwiedzanie Ojcowskiego Parku Narodowego, zapoznanie z elementami rzeźby krasowej.
  • 12:00 – 13:00 – powrót autokarem do Krakowa.
  • 13:30 – 19:00 powrót pociągiem do Gdańska.

Mimo iż Ojcowski PN to najmniejszy Park Narodowy w Polsce, na jego piesze zwiedzanie trzeba zarezerwować kilka godzin

Źródło: https://hasajacezajace.com/wp-content/uploads/2020/04/IMG_20200510_112129.jpg