Afryka na tle innych kontynentów, zmaga się z niezliczonymi problemami. Poza głodem, warto wymienić jeszcze niekończące się konflikty zbrojne, terroryzm, piractwo, wszechobecną biedę, epidemie chorób, nadmierny przyrost naturalny czy odchodzący już do przeszłości – Apartheid.

Spis tematów (kliknij, aby przejść do wyboru tematów)


Afryka

IX Problemy Afryki

1. Przyczyny problemów Afryki

Problemy Afryki mają kilka uzasadnionych przyczyn:

  • Niesprzyjający klimat – ułatwia rozwój chorób, utrudnia rozwój rolnictwa i podejmowanie wszelkiej działalności, zwłaszcza umysłowej.
  • Kolonializm – Podbite i pozostawione same sobie państwa Afryki z wytyczonymi granicami niezgodnie ze zróżnicowaniem plemiennym, musiały stać się tykającą bombą.
  • Zróżnicowanie etniczne i religijne – często nawet na obszarze jednego państwa mieszkają plemiona wzajemnie się zwalczające.

2. Konflikty zbrojne w Afryce

Afryka jest miejscem niekończących się konfliktów zbrojnych o niezwykłej brutalności. Nieskuteczne są misje stabilizacyjne ONZ oraz interwencje państw sąsiednich. Konflikty wynikają przede wszystkim ze zróżnicowania etnicznego i religijnego, ale też dążenia do opanowania obszarów zasobnych w surowce i wodę.

Przykładami konfliktów w niedawnej przeszłości są:

  • Ludobójstwo w Rwandzie w 1994 r., gdzie plemię Hutu wymordowało około 1 milion osób z plemienia Tutsi za pomocą maczet.
  • Konflikt w Darfurze – trwająca od 2003 r. wojna domowa w prowincji Sudanu, jest etapem trwającej ponad 60 lat wojny domowej w Sudanie, między arabskimi i niearabskimi mieszkańcami prowincji ze skutkiem 2 mln ofiar.
  • Wojna graniczna między Etiopią i Erytreą w 1998 r. i mające wtedy miejsce susza pochłonęły 8 mln istnień.
  • Wojna domowa w Liberii 1989-1997 o władzę nad krajem, kosztowała życie 150 tys. osób.
  • Wojna domowa w Sierra Leone o władzę i eksploatację złóż diamentów w latach 1991-2002 – zrujnowała kraj, liczbę ofiar szacuje się na do 300 tys.
  • Wojna domowa w Libii w 2011 wszczęta przez rebeliantów w celu obalenia dyktatora Muammara al-Kaddafiego zakończona śmiercią około 20 tys. osób, całkowitym zrujnowaniem gospodarki i destabilizacją polityczną oraz przejęciem części terytorium przez terrorystów islamskich z ISIS.

3. Terroryzm w Afryce

W czasie destabilizacji sytuacji politycznej w Afryce w 2011 r. w czasie tak zwanej „Arabskiej Wiosny” doszło do obalenia rządów dyktatorskich w kilku krajach min. w Libii i Egipcie oraz zapanowania anarchii politycznej w tych krajach. Dzięki temu ruchy terrorystyczne z państwa ISIS w Azji przeniknęły do tych krajów i zaczęły destabilizować sytuację zamachami terrorystycznymi w celu przejęcia władzy i wprowadzenia szariatu. Przykładami są zamachy na turystów w Egipcie, które skutecznie zniechęciły do odwiedzania tego kraju i wywołały kryzys gospodarczy.

4. Somalijscy piraci

Somalia jest jednym z najbiedniejszych krajów świata (w 2016 roku w rankingu HDI zajęła ostatnie miejsce na świecie), położona na rogu Afryki. W kraju panuje niemal całkowita anarchia, brak jest jakichkolwiek perspektyw rozwoju, a ludzie głodują. Z tego powodu część zdesperowanych mieszkańców kraju, zaczęła porywać statki handlowe pływające przez Zatokę Adeńską i cieśninę Bab Al-Mandab i żądać za nie okupu w wysokości setek milionów dolarów. W odpowiedzi, państwa zachodnie, głównie USA wysłały okręty wojskowe do patrolowania okolicy. Główne nasilenie problemu dotyczyło lat 2005-2010. Szczegóły można poznać tutaj: https://geografia24.pl/somalijscy-piraci/

Obszar działań somalijskich piratów

Źródło: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Somalian_Piracy_Threat_Map_2010.png/1280px-Somalian_Piracy_Threat_Map_2010.png

5. Ubóstwo w Afryce

Afryka jest najbiedniejszym ze wszystkich kontynentów świata. We wszystkich wskaźnikach gospodarczych wypada najgorzej. Wszechobecna bieda uniemożliwia rozwój, a pomoc zewnętrzna jest niewystarczająca i źle ukierunkowana.

Jednym ze wskaźników jest HDI – Human Development Index (wskaźnik rozwoju społecznego) mierzący ogólną jakość życia za pomocą kilku parametrów. Wynik bliższy 1 oznacza, że kraj jest wysoko rozwinięty, im bliżej 0 tym słabiej rozwinięte państwo.

Ranking państw według HDI w 2016 roku

Źródło: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/2016_UN_Human_Development_Report.svg/921px-2016_UN_Human_Development_Report.svg.png

6. Epidemie chorób w Afryce

Ze względu na obecność gorącego i wilgotnego klimatu, w środkowej Afryce rozwijają się choroby nieobecne w innych częściach świata (poza strefą równikową), bardzo groźne dla zdrowia. Jednym z przykładów jest malaria.

Obszar występowania malarii na świecie

Źródło: http://gfx.archiwum.radiozet.pl/var/radiozetv3/storage/images/wiadomosci/swiat/unicef-alarmuje-malaria-zabija-dzieci.-choroba-grozna-tez-dla-polakow-00004328/575532-1-pol-PL/Co-godzine-za-powodu-malarii-na-swiecie-umiera-50-dzieci.jpg

Z powodu prymitywnych zwyczajów plemiennych, np. związanych z grzebaniem zmarłych, w Afryce cyklicznie wybuchają epidemie chorób wirusowych przenoszonych między ludźmi oraz ze zwłok na żywych ludzi. Przykładem są epidemie wirusa Ebola.

Obszar epidemii wirusa Ebola

Źródło: https://cdn.static-economist.com/sites/default/files/images/print-edition/20140802_MAM900.png

W Afryce istnieje też wiele chorób spowodowanych obecnością zanieczyszczonej wody jak np. ameboza czy czerwonka. Spożycie zakażonej wody prowadzi do zarażenia. Najbardziej znaną z chorób jest Cholera, bardzo powszechna w Afryce.

Występowanie Cholery na świecie w ostatnich latach

Źródło: http://gamapserver.who.int/mapLibrary/Files/Maps/Global_Cholera_2010_2015.png

Niski poziom rozwoju służby zdrowia i rozwiązłe życie seksualne bez stosowania antykoncepcji mechanicznej (prezerwatyw) prowadzi do szerzenia się choroby AIDS wywołanej wirusem HIV. Również w tym przypadku Afryka znajduje się na czele zestawienia, w niektórych krajach nawet kilkadziesiąt procent mieszkańców jest nosicielem wirusa HIV, podczas gdy w Europie są to pojedyncze osoby w całych populacjach.

Procent zarażonych AIDS mieszkańców państw Afryki

Źródło: http://www.humanosphere.org/wp-content/uploads/2010/08/AIDS-AFRICA-MAP-2007-Number.jpg

7. Nadmierny przyrost naturalny w Afryce

Afryka jest kontynentem najszybciej rosnącym pod względem liczby mieszkańców. Tempo przyrostu populacji jest tak duże, że niektóre kraje w ciągu 30-40 lat podwajają swoją liczbę ludności. Przerasta to możliwości rozwojowe gospodarki, a liczba budowanych dróg, szkół, szpitali jest po prostu niewystarczająca wobec tak szybko przyrastającej populacji. W konsekwencji i wobec ograniczonych zasobów naturalnych, Afryce grozi przeludnienie na skutek zbyt szybkiego wzrostu zaludnienia – zasobów nie wystarczy dla wszystkich. Problem głodu i niskiej jakości życia może więc postępować.

Jeszcze w latach 50-tych Afryka była słabo zaludniona i miała mniej niż 250 mln mieszkańców, podczas gdy prognoza zakłada, że w 2025 r. będzie to już 1,5 mld. Jeszcze 1995 Afryka i Europa były podobnie zaludnione, podczas gdy według prognoz w 2025 r. w Afryce będzie dwa razy więcej osób niż w Europie. Oznacza to, że ludności Afryki przybywa najszybciej ze wszystkich kontynentów.

8. Apartheid

W przeszłości (od lat 40-tych XX wieku) do lat 90-tych w Republice Południowej Afryki stosowano segregację rasową na białych i czarnych mieszkańców kraju. Biali (około 20% populacji) cieszyli się szeregiem przywilejów, podczas gdy Czarni (80%) byli dyskryminowani. Obejmowało to nie tylko szansę robienia kariery zawodowej czy dzielnicę zamieszkania, ale nawet tak podstawowe kwestie jak miejsca w autobusie czy osobne plaże dla białych. System Apartheidu zawalił się po dojściu do władzy laureata pokojowej nagrody Nobla – Nelsona Mandeli, pierwszego czarnoskórego prezydenta RPA.


Tablice informacyjne o podziale rasowym były powszechne w czasach Apartheidu

Źródło: https://www.dw.com/image/16904268_303.jpg